Việc thiết lập một chiếc soundbar thường khá đơn giản: bạn chỉ cần kết nối nó với TV qua Bluetooth hoặc HDMI là có thể sử dụng ngay. Tuy nhiên, để thực sự đạt được chất lượng âm thanh tốt nhất, soundbar cần được tối ưu hóa cho phù hợp với chiếc TV của bạn. Trong số các tùy chỉnh, có một cài đặt đặc biệt quan trọng mà nhiều người dùng công nghệ tại Việt Nam thường bỏ qua, nhưng nó lại đóng vai trò then chốt trong việc định hình trải nghiệm âm thanh cuối cùng.
Cài đặt định dạng đầu ra âm thanh: Yếu tố then chốt ảnh hưởng chất lượng Soundbar
Các soundbar hiện đại thường hỗ trợ nhiều định dạng âm thanh khác nhau. Nếu TV của bạn gửi tín hiệu mà soundbar không xử lý tốt, điều này có thể gây ra nhiều vấn đề khó chịu như độ trễ âm thanh (tiếng bị chậm so với hình ảnh), mất đi một số hiệu ứng âm thanh quan trọng, hoặc làm giảm chất lượng tổng thể. Tình trạng này cũng có thể dẫn đến việc giải mã các định dạng âm thanh cao cấp như DTS hoặc Dolby Digital bị sai lệch, khiến giọng thoại bị rè, mờ hoặc dải trầm (bass) yếu, thiếu lực. Tất cả những vấn đề này đều có thể được khắc phục chỉ bằng cách điều chỉnh đúng một công tắc.
Để đạt được hiệu suất âm thanh tối ưu nhất từ chiếc soundbar của bạn, cài đặt chính cần điều chỉnh là định dạng đầu ra âm thanh (audio output format) trong menu cài đặt âm thanh của TV. Hai định dạng âm thanh phổ biến nhất hiện nay là PCM (Pulse Code Modulation) và Bitstream. Cả hai định dạng này đều truyền tín hiệu âm thanh kỹ thuật số đến soundbar, nhưng chúng hoạt động theo những cách hoàn toàn khác biệt.
PCM và Bitstream: Sự khác biệt cốt lõi ảnh hưởng đến trải nghiệm nghe
Về cơ bản, PCM và Bitstream đều đề cập đến phương pháp truyền tải âm thanh kỹ thuật số từ TV hoặc thiết bị phát đa phương tiện của bạn đến soundbar. Sự khác biệt chính nằm ở vị trí thực hiện quá trình giải mã âm thanh:
- PCM (Pulse Code Modulation) có nghĩa là TV của bạn sẽ tự giải mã tín hiệu âm thanh trước khi gửi nó đến soundbar. Toàn bộ quá trình xử lý phức tạp diễn ra trên TV.
- Bitstream sẽ gửi tín hiệu âm thanh đã được nén đến soundbar, và soundbar sẽ chịu trách nhiệm giải mã tín hiệu đó ngay bên trong nó.
Cài đặt định dạng âm thanh trên TV Samsung, hiển thị tùy chọn PCM và Bitstream
Với thiết lập PCM, TV của bạn phải thực hiện tất cả các công việc nặng nhọc. Điều này thường không thành vấn đề nếu TV sở hữu bộ xử lý âm thanh mạnh mẽ. Tuy nhiên, soundbar được thiết kế chuyên biệt cho việc xử lý âm thanh. Do đó, bằng cách chọn Bitstream (hoặc tùy chọn “Tự động” – Auto trên một số TV), bạn có khả năng nhận được khả năng giải mã tốt hơn, đặc biệt khi bạn sử dụng các định dạng âm thanh tiên tiến như Dolby Digital hay DTS.
Khi nào Bitstream là lựa chọn tối ưu cho Soundbar của bạn
Đối với hầu hết các hệ thống giải trí tại gia, bao gồm cả những thiết lập nâng cao, Bitstream (hoặc Auto) thường là lựa chọn tốt nhất. Điều này đặc biệt đúng nếu soundbar của bạn hỗ trợ các định dạng âm thanh vòm mới nhất.
- Hỗ trợ âm thanh vòm chân thực: Bitstream thường tái tạo âm thanh vòm 5.1 và 7.1 một cách hiệu quả hơn từ các ứng dụng xem phim trực tuyến (Netflix, Disney+,…) và các đầu phát đa phương tiện.
- Giải mã âm thanh cao cấp: Bitstream mang lại khả năng giải mã âm thanh vượt trội. Ngay cả một số TV hỗ trợ Dolby và DTS đôi khi vẫn thực hiện “downmix” (chuyển đổi thành ít kênh hơn) âm thanh vòm trước khi truyền đến soundbar. Ngược lại, Bitstream gửi tín hiệu gốc (raw signal) để soundbar tự xử lý, đảm bảo chất lượng không bị suy giảm.
- Yêu cầu cho âm thanh không gian: Bitstream là định dạng bắt buộc đối với các định dạng âm thanh không gian (spatial audio) như Dolby Atmos và DTS:X, để mang lại đầy đủ các hiệu ứng âm thanh dựa trên đối tượng (object-based audio effects) sống động, chân thực nhất.
Ngoài ra, nếu soundbar của bạn hỗ trợ kết nối HDMI-ARC hoặc eARC, Bitstream cho phép xử lý tốt hơn các định dạng âm thanh tốc độ bit cao (high-bitrate audio formats). Ngược lại, PCM có thể gặp khó khăn khi xử lý dữ liệu không nén do những hạn chế về băng thông của kết nối.
Hệ thống giải trí gia đình với TV treo tường và soundbar đặt trên kệ, minh họa cho thiết lập âm thanh vòm Bitstream
Khi nào PCM lại trở thành lựa chọn hợp lý hơn
Mặc dù Bitstream thường là lựa chọn ưu tiên, PCM vẫn có vị trí nhất định trong một số trường hợp. Dưới đây là một vài kịch bản mà PCM có thể là lựa chọn tốt hơn cho soundbar của bạn:
- Thiết lập đơn giản: Đối với các hệ thống âm thanh đơn giản, không hỗ trợ các định dạng âm thanh tiên tiến như Dolby Atmos, PCM đảm bảo khả năng tương thích cao và hoạt động ổn định.
- TV có giới hạn xử lý Bitstream: Một số TV có thể có những hạn chế nhất định khi xử lý Bitstream, dẫn đến tình trạng độ trễ âm thanh. Trong những trường hợp này, việc để TV giải mã âm thanh bằng PCM có thể là lựa chọn hiệu quả hơn để khắc phục lỗi âm thanh soundbar.
- Người chơi game: Các game thủ có thể thấy rằng PCM hiệu quả hơn khi sử dụng các hệ máy chơi game như Xbox hoặc PlayStation. Trong một số trường hợp, việc sử dụng âm thanh đã được giải mã trước có thể giúp giảm độ trễ đầu vào (input lag) và bảo toàn chất lượng âm thanh trong quá trình chơi game.
Tay cầm Xbox với màn hình hiển thị trò chơi, minh họa cho trải nghiệm chơi game tối ưu với định dạng âm thanh PCM
Theo nguyên tắc chung, nếu bạn không sử dụng soundbar cho các định dạng âm thanh vòm hoặc nếu soundbar của bạn gặp sự cố khi TV ở chế độ Bitstream, hãy thử chuyển sang PCM để xem liệu chất lượng âm thanh có được cải thiện hay không.
Các cài đặt khác cần điều chỉnh để tối ưu chất lượng âm thanh Soundbar
Việc chuyển đổi định dạng đầu ra âm thanh của TV từ PCM sang Bitstream (hoặc ngược lại) có thể giải quyết nhiều vấn đề về hiệu suất. Tuy nhiên, một số yếu tố khác cũng ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh tổng thể, bao gồm cả hình dạng của không gian phòng khách của bạn. Hãy cân nhắc điều chỉnh các tùy chọn sau để đạt được hiệu suất soundbar tối ưu nhất:
- Cài đặt EQ (Equalizer) có sẵn: Nhiều soundbar có các cài đặt EQ được tối ưu hóa sẵn cho phim ảnh, âm nhạc, thể thao hoặc các cấu hình tùy chỉnh. Bạn nên thử nghiệm để tìm ra thiết lập phù hợp nhất với nội dung đang nghe và sở thích cá nhân.
- Tăng cường thoại (Dialog Enhancement): Nếu giọng nói trong phim hoặc chương trình bị mờ, khó nghe hoặc bị át bởi tiếng ồn xung quanh, hãy thử bật tính năng tăng cường thoại trong cài đặt âm thanh của bạn.
- Điều khiển EQ thủ công: Một số soundbar cho phép bạn điều chỉnh thủ công các tần số thấp (bass) và cao (treble). Hãy thử tinh chỉnh các cài đặt này nếu âm thanh tổng thể có xu hướng bị “ù” (quá nhiều bass) hoặc “chói” (quá nhiều treble).
- Chế độ âm thanh vòm ảo (Virtual Surround/3D Sound): Một số soundbar có thể mô phỏng âm thanh vòm với các chế độ âm thanh vòm ảo hoặc âm thanh 3D. Ngay cả khi soundbar của bạn không hỗ trợ âm thanh vòm chân thực, việc kích hoạt các chế độ này có thể mang lại trải nghiệm nghe đắm chìm hơn.
Việc kiểm tra cài đặt định dạng âm thanh của TV là điều cần thiết khi thiết lập soundbar hoặc khi truyền âm thanh từ một thiết bị khác, chẳng hạn như máy chơi game console. Nếu soundbar hiện tại của bạn nghe không như mong đợi hoặc gặp sự cố về hiệu suất, hãy thử chuyển đổi giữa PCM và Bitstream (hoặc Auto) để xem liệu nó có cải thiện chất lượng âm thanh hay không. Đơn giản chỉ cần chuyển đổi một công tắc này có thể giúp bạn có được giọng thoại rõ ràng hơn, khắc phục mọi vấn đề về độ trễ hoặc mang lại hiệu ứng âm thanh sống động hơn, tất cả đều trong thiết lập âm thanh hình ảnh hiện có của bạn.