Keo tản nhiệt được bôi sẵn trên GPU khi xuất xưởng không tồn tại mãi mãi. Giống như cách bạn thay keo tản nhiệt mới cho CPU sau mỗi vài năm, bạn cũng cần thay keo tản nhiệt trên GPU nếu muốn duy trì hiệu suất tản nhiệt đỉnh cao. Tuy nhiên, hầu hết mọi người lại ít khi thực hiện điều này, chủ yếu là vì việc tháo rời card đồ họa không đơn giản như tháo tản nhiệt CPU. Quan trọng hơn, luôn tồn tại rủi ro làm hỏng chiếc GPU đắt tiền của bạn trong quá trình thực hiện.
Tôi cũng từng có những lo ngại tương tự khi lần đầu quyết định thay keo tản nhiệt GPU trên chiếc Nvidia GTX 1060 cũ của mình, nhưng tôi không thể chịu đựng được tình trạng quá nóng và bị giảm hiệu năng (thermal throttling) khi chơi game. Kể từ đó, tôi luôn đảm bảo thay thế lớp keo khô cứng ngay khi nhận thấy các dấu hiệu GPU quá nhiệt. Lợi ích rõ ràng nhất là nhiệt độ GPU giảm đi, nhưng một khi bạn thực sự trải qua quy trình này, bạn sẽ thấy đó là một trải nghiệm học hỏi giá trị như tôi đã từng.
Card đồ họa Zotac Gaming GeForce RTX 4070 Super Trinity Black Edition với bộ tản nhiệt lớn
Tháo Lắp GPU Không Đáng Sợ Như Bạn Nghĩ
Với mức giá đắt đỏ của các card đồ họa hiện đại ngày nay, hầu hết mọi người đều không muốn mạo hiểm làm hỏng thứ gì đó trong quá trình tháo lắp hoặc vô tình làm mất hiệu lực bảo hành. Tuy nhiên, khi tôi theo dõi một vài video hướng dẫn trên YouTube và tự mình thực hiện một cách kiên nhẫn, tôi nhanh chóng nhận ra rằng việc này không đáng sợ như tôi tưởng. Bạn không cần phải là một kỹ thuật viên chuyên nghiệp để cẩn thận tháo tất cả các ốc vít, tách rời heatsink và bôi keo tản nhiệt mới.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là một số card đồ họa khó tháo lắp hơn những loại khác. Ví dụ, các mẫu GPU Founders Edition của Nvidia có thể khá thách thức để tháo rời do thiết kế tản nhiệt tùy chỉnh của chúng. Các GPU tản nhiệt nước cũng có thể phức tạp không kém, thậm chí hơn, vì liên quan đến hệ thống ống dẫn. Cho đến nay, tôi thấy rất dễ dàng khi tháo lắp các card đồ họa tản nhiệt khí tiêu chuẩn, như Asus ROG Strix GTX 1060 và RTX 3090. Bất kể quy trình đơn giản hay phức tạp đến đâu, tôi chỉ khuyến nghị thay keo tản nhiệt GPU sau khi thời hạn bảo hành đã hết.
Chất Lượng Keo Tản Nhiệt Thực Sự Quan Trọng
Khi lần đầu quyết định thay keo tản nhiệt cho GPU, tôi không suy nghĩ nhiều về loại keo mình sử dụng. Tôi chỉ mua Arctic MX-4 trên Amazon và nghĩ thế là xong. Mặc dù nó đã làm khá tốt việc cải thiện nhiệt độ GPU của tôi, nhưng tôi nhanh chóng tìm hiểu từ nhiều diễn đàn Reddit rằng các loại keo tản nhiệt có độ dẫn nhiệt cao hơn sẽ mang lại hiệu suất tốt hơn. Chẳng hạn, Arctic MX-4 có độ dẫn nhiệt 8.5 W/mK, khá tốt, nhưng tôi có thể đã chọn một loại tốt hơn, như Thermal Grizzly Kryonaut với độ dẫn nhiệt 12.5 W/mK.
Độ dẫn nhiệt cao hơn của Kryonaut có thể đã giúp giảm thêm vài độ C cho nhiệt độ GPU của tôi. Nghe có vẻ không nhiều, nhưng khi bạn đã bỏ công sức và thời gian để thay keo cho GPU, tại sao không chọn tùy chọn tốt nhất có thể? Cũng cần lưu ý rằng một số card đồ họa cao cấp hiện đại, như RTX 5090 Founders Edition và Asus ROG Matrix RTX 4090, sử dụng kim loại lỏng (liquid metal) làm chất liệu tản nhiệt; thay thế nó bằng keo tản nhiệt tiêu chuẩn chỉ làm nhiệt độ GPU của bạn tệ hơn.
Đừng Quên Kiểm Tra Thermal Pad
Các thermal pad trên card đồ họa của bạn đóng vai trò quan trọng trong việc truyền nhiệt từ các thành phần như VRM và chip nhớ. Giống như keo tản nhiệt, chúng cũng có thể dần xuống cấp theo thời gian. Khi lần đầu tháo rời chiếc RTX 3090 cũ của mình, tôi nhận thấy các thermal pad đã khô và bị hao mòn, nhưng tôi đã không thay thế chúng cùng với keo tản nhiệt. Nhưng chẳng bao lâu sau, tôi nhận thấy nhiệt độ điểm nối bộ nhớ (VRAM) vẫn khá cao khi theo dõi bằng MSI Afterburner, thường vượt quá 95 độ C. Vì vậy, tôi phải tháo rời nó lần thứ hai và thay thế các pad bằng loại chất lượng cao hơn từ Thermal Grizzly.
Lõi GPU cùng heatsink và các thermal pad trên card đồ họa
Thay thế các thermal pad chắc chắn là một quy trình phức tạp hơn, đòi hỏi bạn phải cẩn thận với độ dày và vị trí đặt pad. Tuy nhiên, sự cải thiện nhiệt độ và độ bền lâu dài hoàn toàn xứng đáng với công sức bỏ ra thêm. Bạn không cần phải làm điều này mỗi khi thay keo tản nhiệt cho GPU. Thermal pad bền hơn nhiều và thường chỉ cần thay thế nếu bạn nhận thấy chúng bị khô đáng kể, biến dạng, hoặc vô tình bị rách trong quá trình tháo lắp.
Hình ảnh cận cảnh lõi GPU (die) và chip nhớ VRAM
Thay Keo Tản Nhiệt Cho GPU: Nỗ Lực Đáng Giá
Thay keo tản nhiệt cho GPU có thể khiến bạn cảm thấy e ngại lúc đầu, nhưng những cải thiện về hiệu suất, nhiệt độ giảm đáng kể và hoạt động êm ái hơn khiến mọi công sức đều xứng đáng. Keo tản nhiệt (và thermal pad) mới không chỉ ngay lập tức làm giảm nhiệt độ GPU mà còn kéo dài tuổi thọ của nó bằng cách ngăn chặn sự hao mòn sớm của các thành phần bên trong. Giờ đây, sau khi đã tự tay thay keo cho nhiều chiếc GPU trong thập kỷ qua mà không làm hỏng chúng, tôi cảm thấy tự tin khi khuyến nghị quy trình này cho bất kỳ ai đang gặp vấn đề về quá nhiệt. Tuy nhiên, tôi vẫn khuyên bạn nên chờ cho đến khi thời hạn bảo hành của card đồ họa hết hiệu lực.
