Sự phát triển mạnh mẽ của Trí tuệ nhân tạo (AI) đang thay đổi cách chúng ta tương tác với công nghệ. Tuy nhiên, đằng sau sự tiện lợi, những rủi ro về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu đang dần lộ rõ. Một ví dụ điển hình là vụ việc chatbot Meta AI được tích hợp sẵn trong WhatsApp có thể vô tình tiết lộ thông tin cá nhân nhạy cảm, cụ thể là số điện thoại riêng tư của người dùng cho những người hoàn toàn xa lạ. Điều này đặt ra một câu hỏi lớn về mức độ tin cậy và khả năng quản lý thông tin của các hệ thống AI hiện nay, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải cẩn trọng trong mọi tương tác kỹ thuật số.
Vụ việc số điện thoại cá nhân bị Meta AI “trao nhầm”
Vụ việc đáng báo động này được Barry Smethurst, một nhân viên cửa hàng băng đĩa, tiết lộ. Khi đang tìm số liên hệ hỗ trợ khách hàng của công ty đường sắt TransPennine Express để đi từ Saddleworth đến Manchester, anh đã sử dụng chatbot Meta AI. Thay vì cung cấp số của công ty, chatbot này lại đưa cho anh một số điện thoại riêng tư.
Số điện thoại đó thuộc về James Gray, một người dùng WhatsApp sống cách Smethurst gần 270 km ở Oxfordshire. Khi Smethurst chất vấn Meta AI về việc cung cấp một số điện thoại cá nhân thay vì liên hệ hỗ trợ, chatbot lập tức thay đổi thái độ, thừa nhận rằng nó không nên lưu trữ số này và cố gắng chuyển sang chủ đề khác.
Một người đang cầm điện thoại hiển thị giao diện trò chuyện với Meta AI trên WhatsApp
Khi được hỏi lý do tại sao lại chia sẻ số liên hệ riêng tư của một cá nhân, Meta AI đưa ra một câu trả lời mơ hồ, giải thích rằng số đó được tạo ra “dựa trên các mẫu”. Thậm chí, chatbot còn khẳng định số này là hư cấu và không thuộc về ai. Smethurst đã đính chính lại rằng số đó hoàn toàn có thật và thuộc về Gray. Chatbot thừa nhận Smethurst đúng và tuyên bố số đó bị lấy nhầm từ một cơ sở dữ liệu. Tuy nhiên, khi Smethurst tiếp tục truy vấn, nó lại mâu thuẫn với chính mình, khẳng định không lấy số từ database nào mà chỉ “tạo ra một chuỗi các chữ số phù hợp với định dạng số điện thoại Vương quốc Anh”, và quá trình đó không tham chiếu đến bất kỳ dữ liệu hoặc liên hệ thực tế nào.
Smethurst đã cố gắng khiến chatbot Meta AI thừa nhận sai lầm, nhưng cuộc trò chuyện chỉ xoay quanh việc chatbot tự mâu thuẫn và cố gắng lảng tránh chủ đề. Cuối cùng, Smethurst kết luận với Meta AI: “Chỉ đơn giản là đưa một số ngẫu nhiên cho ai đó là điều điên rồ mà một AI có thể làm.”
Chia sẻ với tờ The Guardian, James Gray cho biết anh không nhận được cuộc gọi từ những người lạ nhầm anh là bộ phận hỗ trợ khách hàng của dịch vụ xe lửa. Tuy nhiên, anh bày tỏ lo ngại sâu sắc về quyền riêng tư của mình, đặt câu hỏi: “Nếu nó có thể tạo ra số điện thoại của tôi, liệu nó có thể tạo ra chi tiết ngân hàng của tôi không?”
Một phát ngôn viên của Meta đã trả lời The Guardian rằng trong trường hợp này, số điện thoại của Gray đã có sẵn công khai trên trang web của anh ấy và năm chữ số đầu tiên của số đó trùng khớp với số dịch vụ khách hàng của TransPennine Express. Họ cũng khẳng định rằng “Meta AI được đào tạo trên sự kết hợp của các bộ dữ liệu được cấp phép và công khai, không phải trên các số điện thoại mà mọi người sử dụng để đăng ký WhatsApp hoặc các cuộc trò chuyện riêng tư của họ.”
Làm thế nào để bảo vệ dữ liệu của bạn khỏi các Chatbot AI?
Nếu một phần thông tin của bạn đã có trên internet, rất có thể nó đã bị một bot AI nào đó thu thập. Tại thời điểm này, cách tốt nhất bạn có thể làm là hạn chế sử dụng các dịch vụ AI và tránh cung cấp thông tin cá nhân hoặc nhạy cảm khi tương tác với các chatbot AI.
Nếu bạn đang sử dụng Meta AI trên WhatsApp, có những cài đặt bạn nên thay đổi ngay lập tức để bảo vệ dữ liệu của mình. Tuy nhiên, ngoài việc giới hạn thông tin bạn tiết lộ cho bot AI hoặc internet công cộng trong tương lai, bạn không thể làm được nhiều hơn.
“Ảo giác” AI và rủi ro tiềm ẩn
Các nhà phát triển đang nỗ lực để khắc phục hiện tượng “ảo giác” (hallucinations) trong các mô hình AI – khi AI tạo ra thông tin sai lệch hoặc không có thật. Cho đến khi vấn đề này được giải quyết triệt để, khả năng một chatbot AI cung cấp thông tin không chính xác, bao gồm cả việc trao nhầm dữ liệu cá nhân cho người lạ trong nỗ lực trợ giúp, vẫn là một rủi ro hiện hữu.
Vụ việc chatbot Meta AI trên WhatsApp vô tình rò rỉ số điện thoại cá nhân là một lời nhắc nhở đanh thép về những thách thức liên quan đến bảo mật dữ liệu và quyền riêng tư trong kỷ nguyên AI. Người dùng cần nâng cao nhận thức, cẩn trọng trong mọi tương tác và chủ động bảo vệ thông tin cá nhân của mình. Hãy thường xuyên cập nhật kiến thức về công nghệ và các biện pháp bảo mật để đảm bảo an toàn cho dữ liệu của bạn.
