Đã bao giờ bạn nhìn lại một bức ảnh cũ, với lớp filter dày đặc và cảm thấy “rùng mình” chưa? Tôi cũng vậy. Các bộ lọc (filter) có thể phá hỏng một bức ảnh đẹp nhanh hơn cả ánh sáng tệ. Hướng tới sự tự nhiên vẫn là lựa chọn tốt nhất và nó giúp những bức ảnh của bạn trở nên vượt thời gian một cách thực sự.
Vì Sao Chúng Ta “Mê Mẩn” Filter Ảnh?
Filter ảnh giống như cà phê hòa tan vậy: dễ pha, tiện lợi và một người nghiệp dư sẽ không quá bận tâm đến hương vị của nó. Filter cũng vậy, chúng là một lối tắt để nâng cao chất lượng bức ảnh. Chỉ với một cú chạm, bạn có thể làm mịn da cho những bức chân dung hoặc ảnh selfie hoàn hảo. Bạn chụp ảnh vào một buổi chiều nắng chói chang ư? Đừng lo, có những filter ảnh để mô phỏng “giờ vàng” (golden hour) huyền ảo.
Ảnh minh họa so sánh trước và sau khi áp dụng bộ lọc ảnh trong Lightroom
Các phần mềm hàng đầu trong ngành như Lightroom có cả một ngành công nghiệp nhỏ về các bộ preset và filter. Instagram cũng có một bộ sưu tập filter khổng lồ cho mọi thể loại ảnh. Các kho ứng dụng tràn ngập những đề xuất về ứng dụng nhiếp ảnh giàu filter mới nhất. Mạng xã hội cũng tiếp thêm “nhiên liệu” cho sự ám ảnh này (cơn sốt AI Ghibli chẳng hạn, bạn còn nhớ chứ?).
Tôi cũng từng sử dụng filter. Đôi khi, chúng cứu vãn một bức ảnh. Những lúc khác, chúng biến một bức ảnh tẻ nhạt thành thứ gì đó bắt mắt. Nhưng theo thời gian, một cảm giác khó chịu bắt đầu xuất hiện.
Lý Do Tôi Dừng Hẳn Việc Sử Dụng Filter
Đến một lúc nào đó, tôi nhìn lại thư viện ảnh của mình và nhận ra rằng, rất nhiều bức ảnh yêu thích của tôi là những bức ảnh “mộc” – không hề qua bộ lọc nào.
Chúng không hoàn hảo. Nhưng chúng lại mang một cảm giác chân thật. Dù tinh tế đến mấy, một bức ảnh có filter vẫn mang lại cảm giác như đang cố gắng quá mức.
Đừng hiểu lầm tôi. Ngay cả các filter AI cũng có những công dụng thực tế và đôi khi tôi vẫn sử dụng chúng. Nhưng chúng thường làm cho một số hình ảnh trông bị chỉnh sửa quá đà. Da thì quá mịn màng, không một tì vết. Bầu trời trở nên rực rỡ với những gam màu giả tạo. Vùng đổ bóng bị nén, vùng sáng bị cháy. Bức ảnh mang lại cảm giác ít hoài niệm hơn mà giống một tấm poster.
So sánh ảnh gốc và ảnh đã qua bộ lọc, làm nổi bật sự khác biệt về màu sắc và độ chân thực
Khi chụp ảnh gia đình và bạn bè, tôi muốn lưu giữ cảm xúc mà chúng tôi đã cùng nhau trải qua. Tôi không muốn chiều lòng đám đông và tìm kiếm sự công nhận bằng những lượt “Thích” thông qua tính thẩm mỹ của các bộ lọc. Giống như những bức ảnh đen trắng trong album của cha mẹ chúng ta, một bức ảnh thô thường mang tính cá nhân và vượt thời gian hơn rất nhiều.
Nắm Bắt Sự Chân Thật: Sức Mạnh Của Ảnh Không Filter
Bạn có thể coi filter như một lớp phủ bổ sung giữa thực tế và phi thực tế. Vì vậy, một bức ảnh không qua bộ lọc có thể gợi lên nhiều cảm xúc hơn vì chúng ta có thể kết nối với nó tốt hơn.
Đã bao nhiêu lần bạn phải đối mặt với sự thất vọng khi thực tế khác xa so với phiên bản Instagram đầy mê hoặc? Các bức ảnh du lịch thường xuyên cám dỗ chúng ta bằng hiệu ứng của việc lạm dụng filter.
Cảnh quan bị lạm dụng bộ lọc ảnh trên điện thoại iOS, dẫn đến màu sắc không tự nhiên
Phong trào #nofilter đã thu hút được sự chú ý trên toàn thế giới. Nó đang theo đà của phong trào chấp nhận cơ thể tự nhiên. Nhiều nhiếp ảnh gia đang bắt đầu coi trọng sự đơn giản và trung thực trong tác phẩm của họ.
Hy vọng xu hướng này sẽ định hình thành một thói quen, ngay cả khi một số nghiên cứu cho thấy rằng hình ảnh không qua bộ lọc đáng nhớ hơn 70% so với hình ảnh đã áp dụng filter.
Bí Quyết Chụp Ảnh Đẹp Hơn Mà Không Cần Filter
Tôi đã bỏ qua các bộ lọc và bắt đầu phát triển cảm nhận của mình về một khung cảnh. Các cài đặt khác trên máy ảnh của bạn cũng có thể giúp bạn chụp ảnh đẹp hơn mà không cần filter.
1. Tận Dụng Ánh Sáng Tự Nhiên
Những gam màu ấm áp của “giờ vàng” có thể khuếch đại vẻ đẹp của ngay cả những bức ảnh bình thường. Hãy tận dụng buổi sáng sớm hoặc buổi tối ngay trước khi mặt trời lặn bất cứ khi nào có thể. Ngoài ra, hãy tránh ánh nắng gay gắt giữa trưa trừ khi ý tưởng của bạn yêu cầu điều đó.
Nhiếp ảnh là tất cả về ánh sáng. Vì vậy, việc sử dụng ánh sáng một cách chiến lược sẽ giảm thiểu nhu cầu hậu kỳ. Ngay cả những ngày mưa cũng có thể được tận dụng để chụp ảnh nếu bạn bắt đầu suy nghĩ sáng tạo về nó.
2. Nắm Quyền Kiểm Soát Camera
Một bộ lọc sẽ chiếm quyền kiểm soát bức ảnh của bạn. Không có bộ lọc, bạn là người kiểm soát. Ngay cả khi camera điện thoại thông minh thực hiện nhiều thứ tự động, bạn vẫn có thể lấy nét và điều chỉnh độ phơi sáng.
Chạm vào màn hình để đặt tiêu điểm. Sau đó, kéo ngón tay lên hoặc xuống để điều chỉnh độ phơi sáng thủ công. Điều này giúp ngăn chặn vùng sáng bị cháy và giữ chi tiết nguyên vẹn.
3. Sử Dụng Lưới Để Căn Chỉnh Bố Cục
Bật lưới trong cài đặt camera của bạn. Quy tắc một phần ba (Rule of Thirds) là một cách đơn giản để định vị chủ thể của bức ảnh. Một bố cục rõ ràng sẽ tạo ra một bức ảnh không cần quá nhiều chỉnh sửa sau này.
Cài đặt lưới Rule of Thirds trên ứng dụng camera iOS giúp định hình bố cục ảnh
4. Làm Chủ Các Tính Năng Chỉnh Sửa Mặc Định
Chỉnh sửa không giống như áp dụng filter. Điều chỉnh độ sáng, độ tương phản, cân bằng trắng và độ sắc nét có thể làm nổi bật vẻ đẹp nhất của bức ảnh mà không làm thay đổi “linh hồn” của nó. Phần mềm camera điện thoại thông minh tăng cường hình ảnh kỹ thuật số nhưng vẫn là một sự can thiệp nhẹ nhàng hơn nhiều so với filter.
Ứng dụng Ảnh trên iOS có các tính năng mạnh mẽ để tinh chỉnh hình ảnh của bạn chỉ trong vài giây. Những điều chỉnh tinh tế có thể nâng cao chất lượng ảnh thay vì sử dụng filter để biến đổi chúng. Bạn có thể cài đặt để camera iPhone không tự động tăng cường ảnh ở một mức độ nhất định.
5. Chấp Nhận Sự Không Hoàn Hảo
Không phải bức ảnh nào cũng cần phải “sẵn sàng lên Instagram”. Một bức ảnh chỉ cần làm cho khoảnh khắc đó trở nên sống động. Càng chụp nhiều, tôi càng học được cách sáng tạo để quan sát những điều đó trong nhiếp ảnh của mình.
Ngoài ra, việc loại bỏ sự phụ thuộc vào filter còn giúp tôi có những gợi ý tốt hơn để cải thiện kỹ năng nhiếp ảnh của mình. Hãy đặt ra những thử thách nhiếp ảnh như “chụp một bức chân dung dưới nắng gắt giữa trưa mà không dùng filter nào” hoặc “chụp một phong cảnh trong sương mù mà không thêm bất kỳ cảm xúc nhân tạo nào”. Những điều này có thể giúp phát triển các kỹ năng cụ thể.
Filter không phải là xấu. Chúng có thể thú vị và độc đáo trong những bức ảnh phù hợp. Nhưng đôi khi, chúng lại cản trở một câu chuyện chân thật.
Điện thoại của chúng ta vốn dĩ đã là những thiết bị kể chuyện mạnh mẽ. Việc loại bỏ sự phụ thuộc vào filter có thể giúp rèn luyện mắt nhìn của chúng ta, đồng thời tiết kiệm thời gian chọn filter. Như một thử nghiệm cuối cùng, hãy quay lại một bức ảnh không qua bộ lọc sau vài ngày và xem liệu nó có còn “nói chuyện” với bạn không.
