Một liên minh các tập đoàn công nghệ lớn của Trung Quốc đang phát triển một chuẩn kết nối video hoàn toàn mới mang tên GPMI. Nếu những tuyên bố và thông số kỹ thuật được kỳ vọng trở thành hiện thực, GPMI có thể tạo ra một cuộc cạnh tranh khốc liệt với HDMI và thậm chí thay thế hoàn toàn chuẩn kết nối phổ biến này trong nhiều trường hợp. Đây được xem là một bước tiến đáng kể, hứa hẹn định hình lại cục diện các cổng kết nối công nghệ trong những năm tới.
GPMI là gì? Giải pháp kết nối toàn diện cho kỷ nguyên mới
Liên minh Hợp tác Công nghiệp Video UHD 8K Thâm Quyến (Shenzhen 8K UHD Video Industry Cooperation Alliance), một nhóm gồm hơn 50 công ty Trung Quốc, đã công bố một tiêu chuẩn truyền thông đa phương tiện có dây mới, cạnh tranh trực tiếp với HDMI: GPMI (General Purpose Media Interface – Giao diện Đa Phương Tiện Đa Năng).
Mục tiêu chính của liên minh là giảm thiểu số lượng cáp cần thiết để truyền dữ liệu và cấp nguồn giữa các thiết bị – một mục tiêu mà USB4 đã phần nào đạt được. Tuy nhiên, GPMI còn tiến xa hơn bằng cách cung cấp băng thông và công suất lớn hơn đáng kể.
Tổng quan về chuẩn kết nối GPMI với các tính năng tích hợp
Cáp GPMI tích hợp khả năng truyền tải video và âm thanh, truyền dữ liệu, kết nối mạng và cấp nguồn vào một giao diện duy nhất. Điều này đồng nghĩa với việc bạn có thể truyền tải tín hiệu đến màn hình độ phân giải cao hơn và cấp nguồn cho các thiết bị tiêu thụ điện lớn hơn chỉ bằng một sợi cáp duy nhất. Chuẩn GPMI cũng hỗ trợ các tiêu chuẩn điều khiển chung như HDMI-CEC, cho phép tất cả các thiết bị kết nối qua GPMI có thể được điều khiển bằng một điều khiển từ xa duy nhất, mang lại sự tiện lợi tối đa cho người dùng.
Thông số kỹ thuật vượt trội: Sức mạnh băng thông và nguồn điện của GPMI
Theo HKEPC, cáp GPMI sẽ có hai biến thể chính:
- GPMI Type-B: Cung cấp tổng băng thông lên đến 192 Gbps và hỗ trợ cấp nguồn lên đến 480W.
- GPMI Type-C: Cung cấp tổng băng thông 96 Gbps và hỗ trợ cấp nguồn lên đến 240W.
Trong khi USB-C về lý thuyết có thể cấp nguồn 240W, băng thông của nó chỉ giới hạn ở mức 40Gbps. GPMI Type-C tăng gấp đôi băng thông trong khi vẫn giữ nguyên mức cấp nguồn tương tự. Đặc biệt, GPMI Type-B với băng thông và công suất vượt trội, hứa hẹn sẽ “đánh bại” mọi đối thủ hiện tại.
Mặc dù 480W công suất không đủ để cấp nguồn cho toàn bộ PC sử dụng card đồ họa RTX 50-Series chỉ qua một sợi cáp đến màn hình, nhưng nó mang lại sự tiện lợi rất lớn cho người dùng laptop. Hầu hết các mẫu laptop gaming cao cấp, bao gồm cả những chiếc sử dụng GPU RTX 50-Series, đều có thể sử dụng cáp GPMI để kết nối màn hình ngoài và sạc pin cùng lúc. Điều này biến GPMI thành giải pháp docking một cáp lý tưởng cho cả những chiếc laptop “khát điện” nhất.
Cáp HDMI 8K chất lượng cao, minh họa cho nhu cầu băng thông lớn
Băng thông của GPMI cũng là hai chiều và có khả năng truyền dữ liệu liền mạch. Băng thông bổ sung này cực kỳ hữu ích, bởi ngay cả khi một thiết bị không sử dụng hết để xuất video 8K, phần băng thông dư thừa có thể được dùng cho các kết nối khác. Ví dụ, nếu trước đây bạn kết nối đầu thu kỹ thuật số với TV qua HDMI để truyền âm thanh và video, và sử dụng Wi-Fi để kết nối internet, giờ đây bạn có thể dùng một sợi cáp GPMI duy nhất cho cả nguồn, âm thanh/video và kết nối internet qua Ethernet.
GPMI so với các chuẩn kết nối hiện hành: Ai sẽ thắng thế?
Dưới đây là bảng so sánh nhanh GPMI với HDMI và các chuẩn kết nối phổ biến khác:
| Chuẩn Hiển Thị | Băng Thông | Cấp Nguồn |
|---|---|---|
| GPMI Type-B | 192 Gbps | 480W |
| GPMI Type-C | 96 Gbps | 240W |
| HDMI 2.2 | 96 Gbps | Không cấp nguồn |
| DisplayPort 2.1 | 80 Gbps | Không cấp nguồn |
| HDMI 2.1 FRL | 48 Gbps | Không cấp nguồn |
| USB4 | 40 Gbps | 240W |
| Thunderbolt 4 | 40 Gbps | 100W |
| HDMI 2.1 TMDS | 18 Gbps | Không cấp nguồn |
Như đã đề cập, GPMI vượt trội hơn hẳn so với mọi chuẩn kết nối hiển thị và cấp nguồn hiện có. Chuẩn HDMI tốt nhất là HDMI 2.2 với băng thông 96 Gbps, nhưng không có khả năng cấp nguồn. Mức này đủ cho độ phân giải 10K ở 120Hz, 8K ở 240Hz, hoặc 4K ở 480Hz, nhưng bạn vẫn cần một cáp nguồn riêng. Với GPMI, bạn có thể đạt được tốc độ làm tươi cao hơn trên màn hình 8K, nghĩa là màn hình 8K 480Hz hoặc thậm chí 10K 240Hz có thể trở thành hiện thực.
Ngoài các hệ thống giải trí gia đình, TV và laptop, các GPU rời (eGPU) cũng sẽ được hưởng lợi từ GPMI. Hiện tại, việc chạy một GPU rời với toàn bộ khả năng của nó bị hạn chế do USB-C giới hạn về cấp nguồn. Tuy nhiên, với GPMI, eGPU sẽ trở thành giải pháp một cáp mà không phải đánh đổi về yêu cầu công suất, mở ra tiềm năng hiệu suất đáng kinh ngạc cho game thủ và chuyên gia đồ họa.
Thời điểm GPMI ra mắt và lộ trình phát triển
Các công ty công nghệ lớn của Trung Quốc như TCL, Hisense, Huawei, Sharp, HKVision và Tencent đều là thành viên của nhóm phát triển GPMI, cho thấy đây không phải là một dự án “chớp nhoáng” rồi lụi tàn. Theo báo cáo kỹ thuật (white paper) của GPMI, việc thử nghiệm thiết bị đã được lên lịch vào Quý 1 năm 2025.
Nếu mọi thứ diễn ra theo đúng kế hoạch, các công ty có thể sẽ ra mắt các thiết bị hỗ trợ GPMI vào đầu năm 2026, với các mẫu dành cho người tiêu dùng đến sau đó. GPMI đã được USB cấp phép SVID (0XFF10) để hợp nhất với đầu nối Type-C, vì vậy biến thể GPMI Type-C có thể ra mắt thị trường sớm hơn.
Cận cảnh cổng USB-C Thunderbolt trên laptop, biểu tượng cho kết nối đa năng
Tuy nhiên, GPMI sẽ cần một thời gian để thực sự phổ biến đến tay người dùng. Mặc dù chuẩn này nhắm đến nhiều lĩnh vực như nhà thông minh, ô tô, công nghiệp, nhưng trọng tâm chính vẫn là thị trường tiêu dùng phổ thông. Các thiết bị giải trí gia đình và TV sẽ là những sản phẩm đầu tiên được hưởng lợi từ GPMI.
Một cổng GPMI trên laptop gaming cao cấp với thông số kỹ thuật “khủng” sẽ là giấc mơ, nhưng phải mất vài năm nữa công nghệ này mới bắt đầu xuất hiện rộng rãi trên thị trường tiêu dùng. Với sự thống trị hiện tại của HDMI và DisplayPort, sẽ cần một thời gian dài để người dùng bắt đầu loại bỏ các thiết bị cũ để chuyển sang các thiết bị hỗ trợ GPMI.
HDMI cần phải tăng cường khả năng của mình nếu muốn cạnh tranh với GPMI. Chuẩn HDMI 2.2 đã ra mắt giúp khoảng cách cạnh tranh được rút ngắn một chút, nhưng phiên bản mới nhất của HDMI vẫn có một số vấn đề mà GPMI không gặp phải. Với những hứa hẹn của GPMI, chuẩn kết nối này hoàn toàn có thể là dấu chấm hết cho HDMI, và thậm chí cả DisplayPort và USB-C, nếu hai biến thể GPMI sớm tiếp cận được thị trường tiêu dùng.
