Chụp ảnh phơi sáng dài chỉ với điện thoại di động? Nghe có vẻ khó tin, nhưng bạn hoàn toàn có thể đạt được những bức ảnh ấn tượng mà không cần đến máy ảnh chuyên nghiệp đắt tiền. Với một chiếc tripod điện thoại cơ bản và một chút kỹ năng chỉnh sửa sáng tạo, bạn sẽ chính thức “ghiền” thể loại nhiếp ảnh này. Nhiếp ảnh phơi sáng dài là một kỹ thuật mạnh mẽ giúp biến những cảnh vật bình thường trở nên huyền ảo, siêu thực, nắm bắt chuyển động của thời gian theo cách mà mắt thường không thể thấy.
Dù bạn là người mới bắt đầu hay đã có kinh nghiệm với máy ảnh DSLR/mirrorless, việc tận dụng sức mạnh của smartphone để tạo ra những tác phẩm nghệ thuật này sẽ mở ra một chân trời mới. Bài viết này của nhipcaucongnghe.com sẽ hướng dẫn bạn từng bước để làm chủ kỹ thuật chụp ảnh phơi sáng dài bằng điện thoại, biến chiếc smartphone thành công cụ nhiếp ảnh đa năng.
1. Tận dụng tính năng Live Photos trên iPhone
Thông thường, khi chụp ảnh phơi sáng dài bằng máy ảnh DSLR hoặc mirrorless, chúng ta cần điều chỉnh khẩu độ, tốc độ màn trập và ISO – những yếu tố cơ bản trong tam giác phơi sáng. Để có hiệu ứng phơi sáng dài, tốc độ màn trập phải rất chậm. Tuy nhiên, nhiếp ảnh di động lại có một hạn chế lớn: các camera tích hợp thường không cho phép điều chỉnh tốc độ màn trập. Một số điện thoại có chế độ ban đêm cho phép kiểm soát tốc độ màn trập ở mức độ nhất định, nhưng vẫn chưa đủ để tạo ra hiệu ứng nghệ thuật như mong muốn.
iPhone 13 với ứng dụng camera đang chụp ảnh, bên cạnh là máy ảnh mirrorless và hộp iPhone
May mắn thay, iPhone mang đến một “lối tắt” tiện lợi để tạo ảnh phơi sáng dài: thông qua tính năng Live Photos. Khi bạn chụp một Live Photo, iPhone sẽ tự động ghi lại một đoạn video ngắn khoảng 1.5 giây trước và sau khoảnh khắc chụp. Sau đó, trong trình chỉnh sửa ảnh, bạn có thể dễ dàng chuyển đổi Live Photo này thành ảnh phơi sáng dài.
Dưới đây là một ví dụ minh họa sự khác biệt:
Ảnh chụp suối nhỏ bằng Live Photo trên iPhone, thể hiện độ sắc nét thông thường
Ảnh phơi sáng dài của suối nhỏ được tạo từ Live Photo trên iPhone, có dấu hiệu mờ ở các chi tiết
Tuy cách này đơn giản và nhanh chóng, nhưng thường có một nhược điểm là độ sắc nét của ảnh có thể giảm đi, đặc biệt là ở những chi tiết tĩnh. Ví dụ, trong bức ảnh dòng suối, những tảng đá cũng bị mờ theo chuyển động của nước. Hơn nữa, bạn bị giới hạn ở mức phơi sáng khoảng ba giây, điều này không đủ để tạo ra nhiều hiệu ứng sáng tạo khác nhau mà một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp mong muốn.
2. Khai thác sức mạnh của ứng dụng Slow Shutter Cam
Mặc dù máy ảnh chuyên nghiệp mang lại nhiều tự do sáng tạo hơn, nhưng không phải lúc nào cũng thực tế để mang theo. Đối với những chuyến đi gia đình hoặc kỳ nghỉ, việc mang theo bộ thiết bị cồng kềnh có thể khá bất tiện. Đó là lúc các ứng dụng chuyên dụng như Slow Shutter Cam trở thành công cụ đắc lực để chụp phơi sáng iPhone.
Ứng dụng Slow Shutter Cam có giá khoảng 2.99 USD, là một khoản đầu tư nhỏ nhưng mang lại hiệu quả lớn. Nhìn chung, ứng dụng này khá dễ sử dụng với ba tùy chọn chính:
- Long Exposure (Phơi sáng dài): Chụp các đối tượng chuyển động như nước, xe cộ để tạo hiệu ứng mờ mịn.
- Light Trails (Vệt sáng): Bắt được các vệt sáng từ đèn xe, pháo hoa trong đêm.
- Low Light (Ánh sáng yếu): Cải thiện chất lượng ảnh trong điều kiện thiếu sáng.
Ứng dụng cũng cho phép bạn khóa phơi sáng và lấy nét, rất hữu ích khi chụp trong điều kiện ánh sáng thay đổi hoặc với các đối tượng di chuyển.
Màn hình cài đặt của ứng dụng Slow Shutter Cam hiển thị các tùy chọn Long Exposure, Light Trails và Low Light
Với tùy chọn Long Exposure, bạn có thể tinh chỉnh tốc độ màn trập để đạt được hiệu ứng mong muốn. Chế độ “Bulb” (Bóng đèn) đặc biệt ấn tượng, cho phép bạn giữ màn trập mở bao lâu tùy thích, mang lại sự linh hoạt tối đa cho các ý tưởng sáng tạo.
3. Tìm kiếm chủ thể sáng tạo và bố cục ấn tượng
Sau khi đã nắm được cách điều khiển tốc độ màn trập, bước tiếp theo là tìm kiếm một chủ thể thật sự cuốn hút. Đối với chụp ảnh phơi sáng dài, chủ thể cần phải có sự chuyển động để tạo ra hiệu ứng mờ ảo, mộng mơ đặc trưng. Các chủ thể phổ biến nhất bao gồm:
- Nước: Suối, thác nước, biển, sóng biển tạo ra dòng chảy mượt mà như lụa.
- Xe cộ: Ánh đèn xe tạo thành những vệt sáng ấn tượng trên đường phố về đêm.
- Mây: Mây trôi nhanh tạo nên những dải màu mềm mại trên bầu trời.
Khi đã quen với việc nhìn thế giới qua ống kính zoom của máy ảnh chuyên nghiệp, việc chuyển sang ống kính góc rộng của iPhone có thể là một thử thách. Ngay cả khi có ứng dụng và các tiện ích hỗ trợ, việc sáng tạo và bố cục một khung cảnh ấn tượng vẫn đòi hỏi sự kiên nhẫn và con mắt tinh tường của người nghệ sĩ.
Việc chỉnh sửa ảnh bằng các ứng dụng như Lightroom Mobile là cần thiết, nhưng mục tiêu cuối cùng vẫn là có được một bức ảnh gốc “sạch”. Hãy chú ý đến hậu cảnh, loại bỏ hoặc tránh xa các yếu tố gây xao nhãng ngay từ đầu để tiết kiệm thời gian chỉnh sửa. Tìm kiếm các vị trí đặt camera khác nhau, dù phải leo trèo hay cúi người, là một phần quan trọng của quá trình này. Tìm đúng bố cục chính là yếu tố quyết định sự thành công của một bức ảnh.
4. Tại sao Tripod là phụ kiện không thể thiếu
Khi chụp ảnh với tốc độ màn trập chậm, tripod (chân máy) là một phụ kiện cực kỳ quan trọng để tránh rung lắc máy ảnh. Ngay cả một chút dịch chuyển nhỏ cũng có thể làm bức ảnh của bạn bị mờ nếu bạn chụp bằng tay. Một chiếc tripod phù hợp cũng cho phép bạn kiểm soát góc độ và phối cảnh một cách chính xác hơn. Bạn có thể sử dụng một chiếc tripod điện thoại giá phải chăng, thậm chí là loại kiêm gậy selfie.
Điện thoại di động đang gắn trên tripod để chụp ảnh phong cảnh ban đêm, minh họa sự cần thiết của chân máy
Nếu không có tripod, bạn vẫn có thể sáng tạo bằng cách tận dụng các cấu trúc có sẵn như cầu, lan can, hoặc thậm chí là ba lô, đá để đỡ điện thoại. Điều cốt yếu là giữ điện thoại cố định mà không chạm vào nó trong suốt quá trình phơi sáng. Hãy luôn đảm bảo vị trí đặt điện thoại an toàn để tránh rơi vỡ.
5. Vai trò của nút chụp không dây và các lựa chọn thay thế
Một vật dụng khác cũng rất tiện lợi cho chụp ảnh phơi sáng dài là nút chụp không dây. Thiết bị này giúp bạn kích hoạt màn trập mà không cần chạm vào điện thoại, tránh mọi rung lắc không mong muốn. Bạn cũng có thể tận dụng tai nghe có dây hoặc AirPods để điều khiển màn trập của camera. Có rất nhiều video hướng dẫn trực tuyến về cách thực hiện nếu bạn chưa quen.
Hoặc, bạn có thể sử dụng một phương pháp đơn giản hơn mà không cần phụ kiện bổ sung, đó là sử dụng tính năng hẹn giờ trong ứng dụng Slow Shutter Cam. Nhược điểm duy nhất của phương pháp này là bạn phải chờ đợi vài giây, nhưng điều này không phải là vấn đề lớn đối với hầu hết các tình huống.
6. Thử nghiệm tốc độ màn trập để tạo hiệu ứng khác nhau
Trong ứng dụng Slow Shutter Cam, bạn có thể điều chỉnh tốc độ màn trập và mức độ làm mờ (blur strength). Hãy dành thời gian thử nghiệm với các cài đặt khác nhau cho đến khi bạn đạt được hiệu ứng mong muốn. Mỗi chủ thể và điều kiện ánh sáng sẽ yêu cầu một tốc độ màn trập khác nhau để tạo ra kết quả tốt nhất.
Nếu bạn muốn phơi sáng ảnh trong hơn 30 giây, bạn có thể thử chế độ “Bulb” (bóng đèn). Chế độ này giữ màn trập mở miễn là bạn còn nhấn nút chụp. Lưu ý rằng để sử dụng chế độ này hiệu quả, bạn cần có nút chụp không dây để tránh rung lắc điện thoại khi nhấn giữ. Nếu sử dụng tùy chọn hẹn giờ, việc chạm vào màn hình có thể gây ra hiện tượng mờ.
7. Nghệ thuật hậu kỳ: Nâng tầm ảnh phơi sáng
Một chiếc iPhone tốt và một ứng dụng hiệu quả vẫn chưa đủ để tạo ra những bức ảnh tuyệt vời. Bạn cần khai thác sức mạnh của phần mềm chỉnh sửa ảnh để đưa tác phẩm của mình lên một tầm cao mới. Công cụ chỉnh sửa ảnh ưa thích của nhiều nhiếp ảnh gia là Lightroom trên di động. Đây là phiên bản di động của Lightroom Classic trên máy tính, với nhiều tính năng mạnh mẽ.
Đối với việc chỉnh sửa ảnh, hãy hướng tới phong cách tối giản và tinh tế. Mục tiêu là nâng cao màu sắc và chất lượng ảnh một cách nhẹ nhàng, thay vì tạo ra những bức ảnh quá sắc nét hoặc bão hòa màu sắc (HDR).
Ngay cả khi bạn đã tỉ mỉ trong quá trình chụp và bố cục, bức ảnh của bạn vẫn có thể cần một chút “phù phép” ở giai đoạn hậu kỳ. Ví dụ, những mảng ánh sáng chiếu qua tán cây ở góc không đẹp, hoặc các yếu tố gây xao nhãng như đá hay cành cây vương vãi, đều có thể được xử lý.
Màn hình ứng dụng Lightroom Mobile hiển thị công cụ mặt nạ (masking) đang được sử dụng để chỉnh sửa vùng ánh sáng trong ảnh
Để có chất lượng tốt nhất khi chỉnh sửa, hãy luôn chụp ở định dạng HEIC (High Efficiency Image Container) trên iPhone. Định dạng này tương tự như RAW trên máy ảnh chuyên nghiệp, cung cấp nhiều dữ liệu hơn và khả năng kiểm soát tốt hơn khi chỉnh sửa so với ảnh JPEG. Bạn có thể bắt đầu với các điều chỉnh cơ bản như độ phơi sáng, vùng sáng và vùng tối, sau đó tăng cường độ bão hòa và độ rung để làm nổi bật màu sắc.
Các công cụ như “Eraser” (Xóa) trong Lightroom có thể giúp loại bỏ các vật thể gây xao nhãng. Chức năng “Masking” (Mặt nạ) cho phép bạn điều chỉnh độ sáng hoặc các thuộc tính khác của từng vùng ảnh cụ thể. Đôi khi, nếu các vấn đề vẫn còn, việc chuyển ảnh sang đen trắng có thể đơn giản hóa khung cảnh và làm cho các yếu tố gây xao nhãng không còn nổi bật.
Ảnh suối nhỏ phơi sáng dài được chuyển sang đen trắng, thể hiện hiệu ứng nghệ thuật sau khi chỉnh sửa
Để chụp ảnh phơi sáng dài nghệ thuật bằng điện thoại, hãy tìm kiếm cảm hứng từ các tác phẩm trực tuyến. Nghiên cứu các địa điểm gần nhà có thể chụp thác nước, suối, hoặc những nơi có thể tạo vệt sáng từ đèn xe. Hãy nhớ rằng, mục tiêu của chúng ta là “tạo ra” một bức ảnh, chứ không chỉ là chụp nhanh. Vì vậy, việc lập kế hoạch kỹ lưỡng là yếu tố then chốt để bạn tận hưởng quá trình sáng tạo và mang về những bức ảnh độc đáo.
