Trong kỷ nguyên công nghệ số hiện đại, các thiết bị nhà thông minh đã trở thành một phần không thể thiếu, mang lại sự tiện nghi và tự động hóa cho cuộc sống. Từ hệ thống chiếu sáng, điều hòa không khí cho đến các thiết bị gia dụng, mọi thứ đều có thể được điều khiển từ xa, nâng cao trải nghiệm sống. Tuy nhiên, sự tiện lợi này cũng đi kèm với những rủi ro tiềm ẩn, đặc biệt là khi phần mềm của các thiết bị này trở nên lỗi thời. Việc không cập nhật phần mềm định kỳ không chỉ giới hạn khả năng truy cập vào các tính năng mới nhất mà còn khiến thiết bị của bạn dễ bị tổn thương trước các mối đe dọa bảo mật, biến chúng thành những điểm yếu trong mạng lưới an ninh gia đình. Điều này đặc biệt quan trọng đối với bảo mật thiết bị nhà thông minh, một khía cạnh thường bị lãng quên so với việc cập nhật điện thoại hay máy tính.
Thế Nào Là “Thiết Bị Zombie” và Nguy Hiểm Tiềm Ẩn?
Việc để các thiết bị thông minh của bạn không được hỗ trợ phần mềm có thể biến ngôi nhà của bạn thành nơi chứa đầy “thiết bị zombie”. Một cuộc khảo sát của Consumer Reports tiết lộ rằng 43% người dùng thiết bị thông minh hoặc thiết bị kết nối không nhận ra rằng các thiết bị này cuối cùng sẽ mất đi sự hỗ trợ phần mềm.
Một “thiết bị zombie” vẫn hoạt động vật lý sau khi nhà sản xuất ngừng hỗ trợ phần mềm của nó. Dù thiết bị vẫn có thể chạy về mặt kỹ thuật, nhưng nó không còn nhận được các bản cập nhật cần thiết để bảo vệ khỏi các mối đe dọa an ninh mạng. Tương tự, “ứng dụng zombie” là một ứng dụng không được bảo trì, có thể gây nguy hiểm cho an ninh của bạn.
Phụ nữ ngồi trong nhà bếp thông minh kết nối nhiều thiết bị
Cuối cùng, bất kỳ thiết bị nào được kết nối internet mà không được cập nhật các bản vá bảo mật mới nhất đều tiềm ẩn rủi ro lớn. Tin tặc có thể sử dụng một thiết bị không được hỗ trợ để xâm nhập vào mạng cá nhân, sau đó kiểm soát nhiều thiết bị khác để xây dựng một mạng botnet, điển hình như botnet Mirai khổng lồ đã gây ra nhiều cuộc tấn công mạng quy mô lớn.
Cách Kiểm Tra và Đảm Bảo Thiết Bị Nhà Thông Minh Luôn Được Cập Nhật
Đôi khi, việc nhận biết khi nào công nghệ nhà thông minh của bạn đã đến cuối vòng đời hỗ trợ phần mềm khá rõ ràng. Nếu đó là một thiết bị kết nối với ứng dụng di động, ứng dụng đó có thể sẽ thông báo cho bạn khi nhà sản xuất đã ngừng hỗ trợ phần mềm của nó. Tương tự, một chiếc TV thông minh sẽ thể hiện sự lỗi thời khi nó không còn có thể tải xuống các ứng dụng streaming mới nhất.
Tuy nhiên, với một thiết bị gia dụng như tủ lạnh thông minh, việc này có thể ít rõ ràng hơn. Nếu bạn không sử dụng ứng dụng kết nối, bạn có thể không biết trạng thái phần mềm của thiết bị. Mặc dù bạn vẫn có thể sử dụng tủ lạnh thông minh để giữ lạnh thực phẩm, nhưng bạn cần đảm bảo rằng nếu nó được kết nối Wi-Fi, nó sẽ nhận được các bản cập nhật để giải quyết các lỗ hổng bảo mật mới nổi.
Dưới đây là một số cách bạn có thể kiểm tra trạng thái phần mềm của thiết bị nhà thông minh của mình:
- Kiểm tra email của bạn để tìm các tin nhắn từ nhà sản xuất thiết bị.
- Nếu thiết bị thông minh của bạn có một ứng dụng liên quan, hãy tải xuống hoặc cập nhật ứng dụng và kiểm tra các thông báo.
- Nếu thiết bị của bạn hoạt động thất thường, hãy liên hệ với nhà sản xuất để đảm bảo phần mềm của nó được cập nhật.
Theo Consumer Reports, các nhà sản xuất không có nghĩa vụ cung cấp cho người tiêu dùng lịch trình hỗ trợ phần mềm sản phẩm. Do đó, ngày hết hạn sẽ không dễ tìm thấy như hạn sử dụng trên một ổ bánh mì.
Làm Gì Với Thiết Bị Nhà Thông Minh Không Còn Hỗ Trợ Phần Mềm?
Nếu bạn phát hiện ra rằng thiết bị nhà thông minh của mình không còn nhận được hỗ trợ phần mềm, bạn có một vài lựa chọn. Đầu tiên là thay thế hoàn toàn thiết bị. Đây có thể là cách duy nhất cho một thiết bị như camera an ninh yêu cầu kết nối internet để hoạt động hiệu quả.
Nếu bạn có một thiết bị gia dụng thông minh vẫn hoạt động tốt mà không cần Wi-Fi, bạn thường có thể vô hiệu hóa kết nối này. Một số người chọn tắt Wi-Fi khi thiết lập thiết bị thông minh ngay từ đầu vì lo ngại về quyền riêng tư. Bạn có thể tìm các bước để tắt Wi-Fi trên thiết bị của mình trong hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất, thường nằm trong cài đặt mạng của thiết bị thông minh. Các thương hiệu TV thông minh như Samsung và LG sử dụng kết nối internet của bạn để phân phối quảng cáo nhắm mục tiêu hơn, đây là một trong những lý do bạn nên cân nhắc không kết nối TV thông minh của mình với internet. Bạn cũng nên cảnh giác với các thiết bị như nồi chiên không dầu thông minh có khả năng thu thập dữ liệu âm thanh, xâm phạm quyền riêng tư của bạn.
Tóm lại, trong khi việc cố gắng tận dụng tối đa một thiết bị cũ có vẻ tiết kiệm, thì đối với các thiết bị nhà thông minh, đó có thể là một rủi ro an ninh nghiêm trọng. Một chiếc lò nướng thông minh dù vẫn có thể làm nóng bánh bagel của bạn sau khi hết hạn hỗ trợ phần mềm, nhưng nó không còn là thiết bị an toàn như trước nữa. Nó có thể trở thành một “cánh cửa” cho những kẻ xấu. Để đảm bảo bảo mật thiết bị thông minh tối ưu cho ngôi nhà của bạn, hãy ưu tiên cập nhật phần mềm và thay thế hoặc ngắt kết nối các thiết bị không còn được hỗ trợ để bảo vệ mạng lưới và dữ liệu cá nhân của bạn.
