Hệ điều hành Windows của bạn vận hành một loạt các dịch vụ nền để cung cấp các tính năng đa dạng. Tuy nhiên, ít người biết rằng có một trong số những dịch vụ này đang tiêu hao đáng kể thời lượng pin laptop của bạn mà lại không mang lại nhiều lợi ích thiết thực trong quá trình sử dụng hàng ngày. Vậy dịch vụ đó là gì và làm thế nào để vô hiệu hóa nó một cách hiệu quả?
Dịch vụ “Windows Search Indexer” chính là “thủ phạm” mà chúng ta đang nói đến. Nó thường xuyên chạy ngầm, âm thầm hoạt động để xây dựng cơ sở dữ liệu tìm kiếm, nhưng đồng thời cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến tuổi thọ pin và hiệu suất tổng thể của thiết bị. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sâu hơn về cơ chế hoạt động của dịch vụ này, lý do tại sao nó lại ngốn pin, và các bước chi tiết để vô hiệu hóa nó, giúp bạn tối ưu hóa thời lượng pin và cải thiện hiệu suất cho chiếc laptop của mình.
Windows Search Indexer là gì và tại sao nó là “kẻ thù” của pin laptop?
Windows Search Indexer, hay còn gọi là searchindexer.exe trong Trình quản lý Tác vụ (Task Manager), là một dịch vụ nền có nhiệm vụ liên tục quét các tập tin và thư mục trên máy tính của bạn để tạo ra một cơ sở dữ liệu có thể tìm kiếm được. Dịch vụ này chính là nền tảng sức mạnh cho chức năng tìm kiếm trên PC, giúp bạn nhanh chóng tìm thấy các tệp và thư mục rải rác khắp các ổ đĩa lưu trữ.
Theo mặc định, dịch vụ này được thiết lập để lập chỉ mục cho các thư mục người dùng của bạn như Documents (Tài liệu), Pictures (Ảnh), Videos (Video), và Desktop (Màn hình nền), cùng với bất kỳ thư viện nào bạn đã cấu hình. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể mở rộng phạm vi của nó tới hầu hết mọi vị trí trên PC của mình.
Dịch vụ này hoạt động bằng cách lập danh mục tên tệp, nội dung và các thuộc tính khác trên toàn hệ thống. Tất cả dữ liệu này được đưa vào một cơ sở dữ liệu của tất cả các vị trí đã được lập chỉ mục và được tự động xây dựng lại khi các tệp thay đổi – một điều thường xuyên xảy ra trên hệ thống. Và đó là lúc các vấn đề bắt đầu phát sinh.
Giao diện tìm kiếm Windows hiển thị các kết quả tìm kiếm cho file và ứng dụng
Windows Search Indexer thường bỏ qua các cài đặt quản lý nguồn của Windows. Mặc dù bạn có thể cài đặt rõ ràng dịch vụ này không lập chỉ mục khi máy tính đang chạy bằng pin, trên lý thuyết điều này sẽ giải quyết được vấn đề, nhưng thực tế cho thấy các cài đặt này không hoạt động đủ nhất quán để tạo ra sự khác biệt đáng kể.
Điều này khiến dịch vụ liên tục chạy ngầm, bất kể cài đặt nguồn và pin của PC. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến cả thời lượng pin và hiệu suất, đặc biệt khi máy tính chạy bằng pin. Bạn càng có nhiều tệp trên hệ thống, vấn đề này càng trở nên nghiêm trọng hơn.
Theo hướng dẫn của Microsoft về khắc phục sự cố hiệu suất Windows Search, công cụ lập chỉ mục có thể xử lý tối đa một triệu mục. Trên một PC của người dùng trung bình, chỉ mục thường có ít hơn 30.000 mục. Con số này tăng lên 300.000 mục đối với người dùng chuyên sâu và bạn có thể gặp vấn đề về hiệu suất khi số lượng đạt từ 400.000 mục trở lên. Tuy nhiên, với hàng triệu cấu hình hệ thống khác nhau mà Windows 11 đang chạy, tác động hiệu suất có thể xuất hiện với số lượng mục ít hơn nhiều.
Để vấn đề trở nên tồi tệ hơn, chức năng tìm kiếm của Windows khá tệ và có nhiều lựa chọn thay thế tốt hơn đáng kể, cho phép bạn tìm tệp nhanh chóng mà không ảnh hưởng đến hiệu suất hệ thống và thời lượng pin nhiều đến vậy. Ngay cả PowerToys Run, một tính năng đi kèm trong bộ công cụ PowerToys của Microsoft, cũng tốt hơn nhiều trong việc tìm tệp và chương trình trên hệ thống của bạn.
Cách vô hiệu hóa dịch vụ Windows Search Indexer để “cứu” pin và hiệu suất
May mắn thay, Windows Search Indexer là một dịch vụ tùy chọn, có nghĩa là bạn có thể vô hiệu hóa nó mà không gây ra bất kỳ vấn đề ổn định nào hoặc tác động khác đến PC Windows của bạn. Cách dễ nhất để vô hiệu hóa vĩnh viễn dịch vụ này là thông qua Trình quản lý Dịch vụ Windows, như sau:
Phương pháp 1: Vô hiệu hóa vĩnh viễn qua Services Manager
- Nhấn tổ hợp phím Windows Key + R để mở hộp thoại Run (Chạy). Nhập
services.mscvà nhấn Enter. Hoặc, bạn có thể tìm kiếm “Services” (Dịch vụ) trong menu Start của Windows. - Tìm và nhấp đúp vào dịch vụ Windows Search để mở cửa sổ thuộc tính của nó.
- Nhấp vào nút Stop (Dừng) để dừng dịch vụ (giả sử nó đang chạy) và chọn tùy chọn Disabled (Vô hiệu hóa) từ menu thả xuống Startup type (Loại khởi động) để đảm bảo nó không chạy mỗi khi khởi động hệ thống.
- Khởi động lại hệ thống của bạn để các thay đổi có hiệu lực hoàn toàn.
Hộp thoại thuộc tính của dịch vụ Windows Search trong Services Manager, với tùy chọn Startup type được đặt là Disabled
Phương pháp 2: Tạm dừng qua Windows Settings (ít hiệu quả)
Có những cách tạm thời để vô hiệu hóa dịch vụ này, nếu bạn muốn thử nghiệm để tìm hiểu xem bạn đang mất bao nhiêu thời lượng pin và hiệu suất từ dịch vụ này. Thực hiện theo các bước sau:
- Mở Windows Settings (Cài đặt Windows) và điều hướng đến phần Privacy & security (Quyền riêng tư & bảo mật).
- Cuộn xuống để tìm tùy chọn Searching Windows (Tìm kiếm Windows) và nhấp vào đó.
- Cuộn xuống cuối trang, sau đó nhấp vào Advanced indexing options (Tùy chọn lập chỉ mục nâng cao).
- Nhấp vào nút Pause (Tạm dừng) để tạm thời tạm dừng lập chỉ mục.
Lưu ý rằng bạn có thể thấy tùy chọn Pause bị làm mờ. Điều này có nghĩa là quá trình lập chỉ mục không chạy hoặc đã chạy trên hệ thống của bạn vào thời điểm đó. Kinh nghiệm thực tế cho thấy việc tạm dừng lập chỉ mục bằng phương pháp này không luôn đáng tin cậy.
Phương pháp 3: Ngăn chặn Indexing khi dùng pin qua Registry (ít hiệu quả)
Cuối cùng, nếu bạn cảm thấy thoải mái khi thực hiện các sửa đổi đối với Windows Registry, bạn có thể vô hiệu hóa dịch vụ khi PC của bạn đang chạy bằng pin. Thực hiện theo các bước sau:
- Nhấn tổ hợp phím Windows Key + R để mở hộp thoại Run. Nhập
regeditvà nhấn Enter. - Điều hướng đến
HKEY_LOCAL_MACHINESOFTWAREPoliciesMicrosoftWindowsWindows Search.- Nếu bạn không thấy thư mục Windows Search (được gọi là Key trong Registry Editor), nhấp chuột phải vào thư mục Windows ở thanh bên trái, chọn New > Key và đặt tên là Windows Search.
- Sau khi nhấp vào khóa Windows Search trong menu bên trái, nhấp chuột phải vào khoảng trống ở cửa sổ bên phải và chọn New > DWORD (32-bit) Value. Đặt tên là PreventIndexingOnBattery và đặt giá trị là 1.
Về lý thuyết, điều này sẽ ngăn Windows lập chỉ mục các tệp của bạn khi chạy bằng pin. Tuy nhiên, như đã đề cập trước đó, phương pháp này không luôn hoạt động nhất quán, vì vậy kết quả sẽ khác nhau tùy thuộc vào phiên bản Windows 11 cụ thể của bạn. Giải pháp hiệu quả nhất vẫn là vô hiệu hóa hoàn toàn dịch vụ thông qua Services Manager.
Các dịch vụ Windows khác bạn nên xem xét để tối ưu pin
Windows Search Indexer không phải là dịch vụ duy nhất chiếm dụng tài nguyên hệ thống và tiêu thụ pin ở chế độ nền. Dưới đây là một số dịch vụ khác bạn nên chú ý nếu đang cố gắng tối đa hóa thời lượng pin:
- Connected User Experiences and Telemetry: Gửi dữ liệu chẩn đoán đến Microsoft. Trước đây được gọi là DiagTrack.
- Background Intelligent Transfer Service (BITS): Chịu trách nhiệm quản lý các bản tải xuống tệp và cập nhật ở chế độ nền, bao gồm các bản cập nhật Windows và Microsoft Store.
- Program Compatibility Assistant Service: Giám sát khả năng tương thích của chương trình và hiển thị cảnh báo nếu cần.
- Windows Error Reporting: Thu thập và gửi dữ liệu sự cố đến Microsoft.
- Windows Update Medic Service: Giám sát và sửa chữa các thành phần cập nhật Windows.
Bạn có thể vô hiệu hóa tất cả các dịch vụ này thông qua Trình quản lý Dịch vụ Windows, sử dụng các bước tương tự như khi bạn vô hiệu hóa dịch vụ Windows Search Indexer. Ngoại lệ duy nhất là Windows Update Medic Service, dịch vụ này rất tích cực khi khởi động lại. Bạn sẽ phải thực hiện các sửa đổi registry để tắt nó.
Tuy nhiên, bạn nên cẩn trọng khi tắt bất kỳ dịch vụ nào trong số này trừ khi bạn hiểu rõ mình đang làm gì và muốn đạt được hiệu suất và thời lượng pin tốt nhất cho hệ thống. Có những cách ít xâm lấn hơn để tối đa hóa thời lượng pin laptop Windows 11 của bạn.
Giải pháp thay thế: Các công cụ tìm kiếm file mạnh mẽ hơn
Bạn có thể tự hỏi làm thế nào để tìm kiếm trên PC sau khi vô hiệu hóa khả năng tìm kiếm tích hợp của Windows. Thực tế, có nhiều tùy chọn của bên thứ ba tốt hơn đáng kể, bao gồm Agent Ransack, Everything, và tiện ích PowerToys Run đã đề cập ở trên. Lưu ý rằng PowerToys Run dựa vào cơ chế lập chỉ mục của Windows để tìm kiếm các tệp, vì vậy hiệu suất và phạm vi tìm kiếm của bạn có thể khác nhau.
Nếu laptop Windows của bạn đang gặp vấn đề về thời lượng pin, đã đến lúc bạn cần chủ động kiểm soát tình hình. Windows đi kèm với rất nhiều “chuông và còi”, nhưng bạn không cần tất cả chúng, đặc biệt khi xét đến việc chúng mang lại rất ít lợi ích trong khi lại ngốn đáng kể thời lượng pin. Vô hiệu hóa công cụ lập chỉ mục tìm kiếm và sử dụng một tùy chọn của bên thứ ba mạnh mẽ hơn có thể mang lại hai nâng cấp ý nghĩa cho trải nghiệm sử dụng của bạn.
