Cuộc gọi rác và cuộc gọi lừa đảo đã trở thành một vấn nạn toàn cầu, đặc biệt tại Việt Nam, khi các chiêu trò ngày càng tinh vi và khó lường. Từ những cuộc gọi quảng cáo phiền toái đến các kịch bản lừa đảo tài chính phức tạp, chúng không chỉ gây gián đoạn mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất mát về tài sản và thông tin cá nhân. Với kinh nghiệm đối phó nhiều năm, tôi đã đúc kết được những mẹo đơn giản nhưng cực kỳ hữu ích để tránh xa những phiền toái này, giúp bạn kiểm soát hoàn toàn các cuộc gọi đến trên điện thoại của mình.
1. Sử Dụng Ứng Dụng Định Danh và Chặn Cuộc Gọi Rác Như Truecaller
Một trong những giải pháp đơn giản và hiệu quả nhất để đẩy lùi các cuộc gọi rác và cuộc gọi lừa đảo là sử dụng các ứng dụng định danh và chặn cuộc gọi như Truecaller, Hiya hay RoboKiller. Các ứng dụng này được thiết kế để nhận diện số điện thoại không xác định và cảnh báo bạn nếu cuộc gọi đó có khả năng là spam hoặc lừa đảo.
Tôi đã sử dụng Truecaller trong một thời gian dài và nhận thấy sự khác biệt rõ rệt. Mỗi khi một số lạ gọi đến, Truecaller sẽ kiểm tra số đó trong cơ sở dữ liệu khổng lồ của mình, chứa thông tin về hàng tỷ số điện thoại bị báo cáo là spam hoặc lừa đảo. Nếu số đó bị gắn cờ, tôi sẽ nhận được cảnh báo tức thì, thường là “Scam Likely” (có khả năng lừa đảo) hoặc “Telemarketer” (tiếp thị qua điện thoại). Nhờ cảnh báo kịp thời này, tôi đã tránh được nhiều cuộc gọi vô bổ và không phải tương tác với kẻ lừa đảo.
Danh sách cuộc gọi trong ứng dụng Truecaller hiển thị các cuộc gọi bị nghi ngờ là spam hoặc lừa đảo.
Điều tôi yêu thích ở Truecaller là sự dễ dàng khi sử dụng. Việc chặn và báo cáo các số điện thoại rất đơn giản, và tôi cảm thấy hài lòng khi biết rằng hành động của mình đang góp phần xây dựng một hệ thống giúp những người dùng khác tránh được các chiêu trò lừa đảo tương tự. Mặc dù không phải là giải pháp hoàn hảo 100% – đôi khi vẫn có cuộc gọi rác lọt qua – nhưng điều đó rất hiếm khi xảy ra.
2. Tận Dụng Chế Độ “Không Làm Phiền” (Do Not Disturb – DND)
Khi tôi không mong đợi bất kỳ cuộc gọi quan trọng nào, tôi thường kích hoạt chế độ “Không làm phiền” (Do Not Disturb – DND) trên điện thoại. Chế độ này sẽ tắt tiếng tất cả cuộc gọi, tin nhắn và thông báo, trừ những liên hệ có trong danh bạ của bạn hoặc các số được đánh dấu ưu tiên. Đây là một cách tuyệt vời để hoàn toàn loại bỏ các cuộc gọi rác trong những khoảng thời gian cụ thể, chẳng hạn như khi tôi đang làm việc, ngủ, hoặc cần một không gian yên tĩnh.
Giao diện cài đặt chế độ Không làm phiền (Do Not Disturb) trên điện thoại, hiển thị tùy chọn cho phép cuộc gọi.
Bạn có thể tùy chỉnh cài đặt DND trên cả iOS và Android để phù hợp với sở thích cá nhân. Chẳng hạn, bạn có thể thiết lập để chỉ cho phép cuộc gọi từ danh sách yêu thích, hoặc cho phép các cuộc gọi lặp lại (trong trường hợp khẩn cấp) được đổ chuông.
Trang cài đặt chế độ Không làm phiền, minh họa tùy chọn cho phép cuộc gọi từ danh bạ hoặc số ưu tiên.
Điểm mấu chốt khi sử dụng DND là hãy nhớ tắt nó đi khi bạn đang chờ cuộc gọi từ một số lạ, ví dụ như từ người giao hàng hoặc một liên hệ mới. Bằng cách này, bạn sẽ không bỏ lỡ bất kỳ cuộc gọi quan trọng nào.
3. Sử Dụng Tin Nhắn Trả Lời Nhanh Để Sàng Lọc Cuộc Gọi
Khi không chắc chắn về một cuộc gọi nhưng không muốn bỏ lỡ thông tin quan trọng, tôi thường sử dụng tính năng tin nhắn trả lời nhanh để sàng lọc người gọi. Hầu hết các điện thoại thông minh hiện nay đều cho phép bạn gửi một tin nhắn được soạn sẵn, chẳng hạn như “Xin lỗi, tôi không thể nói chuyện ngay bây giờ,” hoặc một tin nhắn tùy chỉnh, trực tiếp từ màn hình cuộc gọi. Đây là một cách đơn giản nhưng hiệu quả để đánh giá xem cuộc gọi có hợp lệ hay không mà không cần tương tác trực tiếp.
Màn hình cuộc gọi đến trên iPhone với tùy chọn gửi tin nhắn trả lời nhanh để sàng lọc người gọi.
Ví dụ, nếu người gọi trả lời bằng một tin nhắn mơ hồ hoặc đáng ngờ, đó có thể là một cuộc gọi lừa đảo. Ngược lại, nếu họ cung cấp thông tin rõ ràng – như “Đây là phòng khám của Bác sĩ Lan, gọi để xác nhận lịch hẹn của bạn” – bạn có thể tự tin hơn khi gọi lại.
Tuy nhiên, tin nhắn trả lời nhanh không phải là phương pháp hoàn hảo và có những trường hợp chiến thuật này có thể không hiệu quả. Một số người gọi hợp lệ, đặc biệt là người lớn tuổi hoặc doanh nghiệp sử dụng điện thoại cố định, có thể không thể trả lời tin nhắn. Trong những trường hợp này, bạn có thể bỏ lỡ một cuộc gọi quan trọng nếu chỉ dựa vào phương pháp này.
4. Giả Vờ Là Nhân Viên An Ninh (Mẹo Vui)
Một trong những mẹo có phần “hài hước” của tôi để đối phó với những số điện thoại lạ là giả vờ làm một nhân viên an ninh. Khi tôi khá chắc chắn rằng đó là một cuộc gọi rác, đôi khi tôi trả lời bằng một giọng điệu vui vẻ, kiểu như: “Đây là Nam từ Phòng An ninh Mạng. Tôi có thể giúp gì cho bạn?”
Màn hình điện thoại Android hiển thị cuộc gọi bị nghi ngờ là spam, minh họa vấn đề cuộc gọi rác.
Cách tiếp cận này mang tính giải trí và không nên được coi là quá nghiêm túc. Đó là một cách để phá vỡ kịch bản của các cuộc gọi lừa đảo và xem phản ứng của người gọi. Những người gọi hợp lệ, như bạn bè hoặc doanh nghiệp, thường sẽ bật cười hoặc giải thích rõ ràng họ là ai, trong khi những kẻ lừa đảo thường sẽ cúp máy ngay lập tức.
Tuy nhiên, tôi luôn cẩn trọng khi sử dụng chiến thuật này một cách có trách nhiệm. Tôi không bao giờ tuyên bố mình đến từ một cơ quan thực thi pháp luật hoặc an ninh có thật, vì điều này có thể là bất hợp pháp ở một số nơi và gây ra những rắc rối không cần thiết. Thay vào đó, tôi sử dụng các chức danh hư cấu, mơ hồ như “Phòng An ninh Mạng” để giữ cho mọi thứ nhẹ nhàng và tránh bất kỳ rủi ro giả mạo nào.
Nhờ những chiến lược đơn giản nhưng hiệu quả này, việc tránh xa các cuộc gọi lừa đảo và cuộc gọi rác đã trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Mặc dù không có phương pháp nào là hoàn hảo 100%, nhưng những mẹo này đã giảm đáng kể số lượng cuộc gọi không mong muốn mà tôi nhận được, giúp tôi tiết kiệm thời gian và có được sự yên tâm.
