Pin điện thoại là một trong những thành phần đầu tiên cho thấy dấu hiệu lão hóa sau một thời gian sử dụng. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là viên pin của bạn phải xuống cấp nhanh chóng. Mặc dù không có giải pháp thần kỳ nào để pin trường tồn mãi mãi, nhưng những thay đổi nhỏ trong cách bạn sạc, sử dụng và chăm sóc thiết bị có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong việc làm chậm quá trình suy giảm hiệu suất pin, giúp kéo dài tuổi thọ pin đáng kể.
Pin lithium-ion, loại pin được sử dụng trong tất cả các smartphone hiện đại, có một chu kỳ tuổi thọ nhất định và dần dần mất đi khả năng giữ năng lượng theo thời gian. Tuy nhiên, nhiều thói quen sử dụng hàng ngày của chúng ta lại vô tình đẩy nhanh quá trình “lão hóa” này. Hiểu rõ các nguyên nhân khiến pin điện thoại bị chai và áp dụng các mẹo chăm sóc đúng cách không chỉ giúp bạn tiết kiệm chi phí thay pin mà còn đảm bảo trải nghiệm sử dụng thiết bị luôn mượt mà và không bị gián đoạn. Dưới đây là những sai lầm phổ biến mà người dùng Việt thường mắc phải, cùng với những lời khuyên chuyên sâu để bạn có thể tối ưu sức khỏe pin chiếc điện thoại của mình.
1. Bỏ Qua Các Tính Năng Bảo Vệ Pin Có Sẵn
Sạc điện thoại đến 100% là điều cần thiết khi bạn biết mình sẽ không ở gần ổ cắm điện trong phần lớn thời gian trong ngày. Tuy nhiên, việc thực hiện điều này hàng ngày – hoặc tệ hơn là để điện thoại nằm yên ở mức 100% trong thời gian dài – có thể làm pin xuống cấp nhanh hơn theo thời gian. Đó là bởi vì pin lithium-ion (loại pin được sử dụng trong tất cả các smartphone) không hoạt động tốt khi được giữ ở trạng thái sạc đầy trong thời gian dài.
Điện áp cao liên tục có thể khiến các ion pin trở nên không ổn định, từ đó rút ngắn tuổi thọ tổng thể của viên pin. Tin tốt là cả điện thoại Android và iPhone đều có các tính năng tích hợp được thiết kế để quản lý điều này. Tất cả những gì bạn phải làm là bật chúng lên.
Điện thoại hiển thị thông tin tình trạng pin, nhấn mạnh tính năng tối ưu hóa sạc giúp kéo dài tuổi thọ pin.
Nếu bạn sử dụng điện thoại Android, hãy tìm cài đặt có tên Bảo vệ Pin (Battery Protection) hoặc Tối ưu hóa sạc (Charging Optimization). Kích hoạt tính năng này sẽ giới hạn sạc ở khoảng 80%, điều này có thể làm giảm hao mòn pin về lâu dài.
Trên các thiết bị như điện thoại Samsung Galaxy, bạn cũng sẽ tìm thấy tính năng Bảo vệ pin thích ứng (Adaptive Battery Protection). Tính năng này sẽ tạm dừng sạc ở mức 80% trong đêm, sau đó hoàn tất việc sạc đầy ngay trước khi bạn thường thức dậy. Điện thoại Google Pixel cũng cung cấp một tính năng tương tự để pin không bị giữ ở mức 100% ngay cả khi bạn để điện thoại cắm sạc qua đêm.
Tùy chọn Bảo vệ pin trên điện thoại Samsung Galaxy, minh họa cài đặt để tối ưu hóa sạc và duy trì sức khỏe pin.
Trên iPhone, Apple tích hợp tính năng Sạc pin được tối ưu hóa (Optimized Battery Charging). Tính năng này học thói quen sạc hàng ngày của bạn và trì hoãn việc sạc đầy quá 80%. Nếu bạn đang sử dụng iPhone 15 hoặc các mẫu mới hơn, bạn cũng có thể đặt giới hạn sạc tùy chỉnh trên iOS trong khoảng từ 80% đến 100%.
2. Thường Xuyên Để Pin Cạn Kiệt Đến 0%
Không chỉ việc giữ điện thoại ở mức 100% có thể làm tăng hao mòn pin – việc thường xuyên để pin giảm xuống 0% cũng tệ không kém. Mặc dù có thể cảm thấy hài lòng khi sử dụng đến giọt năng lượng cuối cùng trước khi sạc, nhưng việc làm này quá thường xuyên sẽ gây thêm áp lực cho pin điện thoại và có thể rút ngắn tuổi thọ của nó theo thời gian.
Pin lithium-ion hoạt động tốt nhất khi được giữ ở mức sạc từ 20% đến 80%. Tất nhiên, việc để điện thoại hết pin đôi khi sẽ không làm hỏng pin, đặc biệt nếu bạn không ở gần bộ sạc – nhưng đây không phải là điều bạn nên làm thường xuyên. Thay vào đó, hãy cố gắng cắm sạc trước khi pin giảm xuống dưới 20% để bảo toàn sức khỏe pin lâu dài.
Điện thoại Motorola Edge Plus 2023 đang sạc trên đế sạc không dây, minh họa việc duy trì mức pin hợp lý.
3. Tiếp Xúc Điện Thoại Với Nhiệt Độ Khắc Nghiệt
Pin điện thoại của bạn không thể chịu được nhiệt độ khắc nghiệt, dù là quá nóng hay quá lạnh. Sử dụng điện thoại trong những điều kiện này trong thời gian dài, chẳng hạn như dành cả một ngày hè nóng bức hoặc một buổi chiều tuyết rơi để chụp ảnh và quay video, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến pin của bạn.
Ví dụ, Apple cho biết pin iPhone hoạt động tốt nhất ở nhiệt độ từ 0°C đến 35°C (32°F đến 95°F). Nếu điện thoại của bạn quá nóng hoặc quá lạnh, nó có thể bắt đầu hoạt động khác thường để bảo vệ các linh kiện bên trong.
Nhiệt độ cao đặc biệt có hại. Đó là lý do tại sao điện thoại của bạn tạm thời ngừng sạc khi quá nóng. Ngược lại, thời tiết lạnh có thể khiến pin của bạn hoạt động không thể đoán trước. Bạn có thể thấy một sự sụt giảm đột ngột về phần trăm pin hoặc điện thoại có thể tắt, ngay cả khi nó vẫn hiển thị mức sạc khá.
Người dùng chụp ảnh trong điều kiện tuyết rơi, minh họa việc sử dụng điện thoại ở nhiệt độ quá lạnh có thể ảnh hưởng đến hiệu suất pin.
Điều này không có nghĩa là bạn phải luôn tránh sử dụng điện thoại trong điều kiện khắc nghiệt. Nhưng bạn chắc chắn nên tránh để nó trên bảng điều khiển ô tô nóng, gần lò sưởi, hoặc ngoài trời lạnh cóng trong thời gian dài khi không cần thiết.
4. Sử Dụng Bộ Sạc, Cáp Hoặc Sạc Dự Phòng Kém Chất Lượng
Hầu hết các nhà sản xuất smartphone hiện nay không còn đi kèm củ sạc trong hộp sản phẩm, vì vậy bạn phải tự mua thiết bị sạc của riêng mình. Và mặc dù có thể rất hấp dẫn khi mua bộ sạc hoặc cáp rẻ nhất trên mạng, việc sử dụng các phụ kiện không được chứng nhận có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Chắc chắn, nó có thể trông ổn và sạc điện thoại của bạn như bình thường, nhưng điều bạn không thấy là tác động tiềm ẩn lâu dài đến pin. Đó là vì các bộ sạc và cáp không được chứng nhận thường thiếu các tính năng điều chỉnh điện áp, bảo vệ quá áp và quản lý nhiệt thích hợp, điều này có thể dẫn đến pin chai nhanh hơn hoặc thậm chí làm hỏng thiết bị của bạn.
Tương tự, không phải tất cả các loại cáp sạc đều được tạo ra như nhau. Chỉ vì một sợi cáp vừa với điện thoại của bạn không có nghĩa là nó đang cung cấp đúng lượng điện. Một số cáp USB-C có thể hỗ trợ sạc nhanh ở tốc độ lên đến 60W trở lên, trong khi những loại khác có thể chỉ tối đa 2.5W. Sự không khớp này có thể khiến điện thoại của bạn sạc chậm và thậm chí gây căng thẳng cho pin do việc cung cấp điện không nhất quán.
Củ sạc tường Ugreen Nexode Pro 100W USB-C với phích cắm gập, đại diện cho bộ sạc chất lượng cao giúp bảo vệ pin điện thoại.
Tất cả những điều này cũng áp dụng cho sạc dự phòng. Nếu bạn đang sử dụng sạc dự phòng chất lượng thấp hoặc đã kết nối nó với một sợi cáp không phù hợp, điều đó có nghĩa là bạn đang khiến điện thoại của mình gặp phải những rủi ro tương tự.
Điều này không có nghĩa là bạn phải chi tiền cho các bộ sạc chính hãng (và thường đắt đỏ) từ Apple hoặc Samsung. Bạn cũng có thể chọn các thương hiệu bên thứ ba uy tín như Anker, Belkin và UGREEN. Tất cả chúng đều cung cấp các phụ kiện sạc được chứng nhận, chất lượng cao, an toàn, đáng tin cậy và thường có giá cả phải chăng hơn.
5. Dùng Điện Thoại Quá Nhiều Khi Đang Sạc
Việc sử dụng điện thoại trong khi đang sạc không phải là xấu về bản chất, miễn là bạn đang sử dụng thiết bị sạc chất lượng tốt, được chứng nhận. Các smartphone hiện đại cũng được thiết kế để quản lý dòng điện một cách thông minh nhằm ngăn ngừa hư hỏng pin trong quá trình sử dụng.
Tuy nhiên, cách bạn sử dụng điện thoại khi đang sạc lại rất quan trọng. Ví dụ, nếu bạn đang chơi các trò chơi đồ họa nặng hoặc sử dụng camera liên tục trong khi sạc, điện thoại của bạn có khả năng tạo ra nhiệt độ phụ. Kết hợp với nhiệt độ tự nhiên được tạo ra trong quá trình sạc, điều này có thể khiến pin trở nên nóng hơn mức cần thiết.
Điện thoại Pixel 9a đang sạc nhanh trên ghế sofa trắng, cảnh báo về việc sử dụng quá mức khi sạc có thể gây nóng máy.
Sử dụng điện thoại khi đang sạc cũng không phải là một ý hay nếu bạn đang cố gắng sạc nhanh. Đó là bởi vì điện thoại tự động giảm tốc độ sạc khi bạn đang sử dụng chúng một cách tích cực.
6. Không Cập Nhật Phần Mềm Điện Thoại Thường Xuyên
Việc giữ cho phần mềm điện thoại của bạn được cập nhật không chỉ là để nhận các tính năng mới. Cả Android và iOS thường xuyên phát hành các bản cập nhật bao gồm tối ưu hóa pin, cải thiện hiệu suất và quản lý tác vụ nền thông minh hơn.
Khi bạn bỏ qua các bản cập nhật này, điện thoại của bạn có thể không hoạt động hiệu quả và do đó sẽ tiêu hao pin nhanh hơn. Điều này dẫn đến việc sạc thường xuyên hơn và theo thời gian, nhiều chu kỳ sạc đầy hơn. Vì pin lithium-ion tự nhiên hao mòn theo mỗi chu kỳ, nên việc này có thể tích lũy dần.
iPhone và Samsung Galaxy đặt cạnh nhau với biểu tượng cập nhật phần mềm, minh họa tầm quan trọng của việc duy trì hệ điều hành mới nhất để tối ưu tuổi thọ pin.
Để có cái nhìn rõ hơn, iPhone 14 và các mẫu cũ hơn thường mất khoảng 20% dung lượng pin sau 500 chu kỳ sạc đầy. Trong khi đó, iPhone 15 và các mẫu mới hơn được thiết kế để bền hơn, đạt mức giảm 20% tương tự sau khoảng 1.000 chu kỳ. Vì vậy, nếu bạn sạc thường xuyên hơn do điện thoại đang chạy phần mềm kém hiệu quả, bạn đang làm hao mòn các chu kỳ đó nhanh hơn mức cần thiết.
Tất nhiên, không phải bản cập nhật nào cũng sẽ mang lại sự cải thiện đáng kể về thời lượng pin. Trên thực tế, sau khi cài đặt một bản cập nhật, bạn có thể nhận thấy một sự sụt giảm nhẹ về thời lượng pin lúc đầu trong khi hệ thống lập chỉ mục lại hoặc hoàn thành các tác vụ nền. Nhưng điều đó thường ổn định sau một hoặc hai ngày, và cũng có những lợi ích khác khi giữ cho điện thoại của bạn được cập nhật.
Sự thật là, không có viên pin điện thoại nào tồn tại mãi mãi. Nhưng cách bạn sử dụng và chăm sóc nó có thể tạo ra sự khác biệt lớn về thời gian nó giữ được tình trạng khỏe mạnh. Sử dụng đúng thiết bị sạc, bật các tính năng bảo vệ pin và tuân thủ một vài thói quen thông minh có thể giúp ích rất nhiều. Và khi pin của bạn bắt đầu xuống cấp, điện thoại của bạn thường sẽ đưa ra những dấu hiệu rõ ràng cho thấy đã đến lúc cần thay pin mới.
