Không phải ứng dụng Android nào bạn cài đặt cũng cần quyền truy cập vào vị trí, micro hoặc danh bạ của bạn—nhưng nhiều ứng dụng vẫn tự tiện yêu cầu và sử dụng các quyền này. Nếu đã lâu bạn chưa kiểm tra cài đặt quyền riêng tư trên điện thoại của mình, giờ chính là thời điểm thích hợp để kiểm soát các quyền ứng dụng, ngăn chặn những hành vi “soi mói” tiềm ẩn trước khi chúng bắt đầu. Việc tối ưu cài đặt bảo mật Android không chỉ giúp bảo vệ dữ liệu cá nhân mà còn củng cố quyền riêng tư của bạn trong kỷ nguyên số.
1. Kiểm Soát Quyền Truy Cập Ứng Dụng (App Permissions)
Khi cài đặt một ứng dụng mới, nó thường yêu cầu quyền truy cập vào các chi tiết như camera, micro hoặc vị trí ngay cả trước khi bạn mở nó lần đầu. Tuy nhiên, hầu hết các ứng dụng không thực sự cần tất cả những gì chúng yêu cầu. Lấy ví dụ, một ứng dụng chỉnh sửa ảnh: nó vẫn hoạt động tốt mà không cần biết vị trí của bạn. Điều tương tự cũng áp dụng cho một ứng dụng ghi chú, không cần quyền truy cập vào micro.
Các quyền không cần thiết này có thể âm thầm mở ra cánh cửa cho việc theo dõi ngầm nếu bạn không cẩn thận. May mắn thay, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát quyền truy cập của ứng dụng ngay từ đầu. Ngay sau khi cài đặt một ứng dụng, hãy nhấn giữ biểu tượng của nó trên màn hình chính hoặc trong ngăn kéo ứng dụng, sau đó chạm vào Thông tin ứng dụng (App info). Từ đó, chuyển đến mục Quyền (Permissions) để xem ứng dụng được phép truy cập những gì. Chạm vào từng mục và chọn Từ chối (Deny) hoặc Hỏi mỗi lần (Ask every time) nếu bạn không chắc chắn về việc cấp quyền truy cập đầy đủ.
Để quản lý quyền cho tất cả các ứng dụng ở một nơi, hãy truy cập Cài đặt (Settings) > Bảo mật và quyền riêng tư (Security and privacy) > Các cài đặt quyền riêng tư khác (More privacy settings) > Trình quản lý quyền (Permission Manager). Bạn sẽ thấy các danh mục quyền như Camera, Vị trí (Location) và Micro. Chạm vào bất kỳ danh mục nào trong số đó để xem ứng dụng nào đang có quyền truy cập, sau đó quyết định xem chúng có thực sự cần quyền đó hay không.
Menu Cài đặt Bảo mật và Quyền riêng tư trên điện thoại Samsung
Chỉ mất vài thao tác để thiết lập các giới hạn này từ sớm, và việc này có thể bảo vệ dữ liệu của bạn khỏi bị lạm dụng sau này. Bạn càng chủ động hành động sớm, bạn càng kiểm soát được tốt hơn những gì ứng dụng của mình có thể thấy và làm.
2. Tắt Quyền Truy Cập Vị Trí Chính Xác
Hầu hết các ứng dụng không cần tọa độ chính xác của bạn. Chắc chắn, các dịch vụ như bản đồ hoặc gọi xe phụ thuộc vào vị trí, nhưng ngay cả những ứng dụng đó hiếm khi yêu cầu độ chính xác tuyệt đối. Android cho phép bạn chọn giữa Chính xác (Precise) và Gần đúng (Approximate) khi truy cập vị trí của bạn, và tùy chọn sau thường hoạt động tốt.
Khi một ứng dụng yêu cầu quyền truy cập vị trí, bạn thường sẽ thấy một công tắc có nhãn Sử dụng vị trí chính xác (Use precise location), thường được bật theo mặc định. Tắt nó sẽ báo cho ứng dụng chỉ sử dụng khu vực chung của bạn thay vì vị trí chính xác. Nếu bạn đã cấp quyền truy cập vị trí chính xác cho một số ứng dụng, bạn có thể quay lại và thay đổi cài đặt này.
Điều hướng đến Cài đặt (Settings) > Vị trí (Location) > Quyền của ứng dụng (App permissions), sau đó chọn ứng dụng bạn muốn xem lại. Từ đó, tắt công tắc Sử dụng vị trí chính xác để ngăn ứng dụng theo dõi chính xác mọi chuyển động của bạn. Ứng dụng vẫn sẽ hoạt động, nhưng sẽ truy cập ít chi tiết hơn về vị trí của bạn, giúp tăng cường quyền riêng tư Android hiệu quả.
Menu Cài đặt trên điện thoại Samsung S25
Tắt quyền truy cập vị trí chính xác trong cài đặt ứng dụng trên điện thoại Samsung
3. Hạn Chế Hoạt Động Nền Của Ứng Dụng
Chỉ vì bạn đã đóng một ứng dụng không có nghĩa là nó ngừng hoạt động. Nhiều ứng dụng vẫn chạy âm thầm trong nền, gửi dữ liệu đến máy chủ và thu thập thông tin. Điều này không chỉ tiêu tốn pin mà còn tiềm ẩn nguy cơ về quyền riêng tư.
Để ngăn chặn tình trạng này, hãy điều hướng đến Cài đặt (Settings) > Ứng dụng (Apps), chọn ứng dụng cụ thể, chạm vào Pin (Battery), và đặt hoạt động nền của nó thành Hạn chế (Restricted). Bằng cách này, ứng dụng sẽ không chạy trong nền trừ khi bạn mở nó trực tiếp.
Thông tin về ứng dụng trong menu cài đặt trên điện thoại Samsung
Lưu ý: Hãy cẩn thận khi bật tùy chọn này cho các ứng dụng mà bạn cần nhận thông báo đáng tin cậy, như các ứng dụng nhắn tin. Sử dụng nó có thể làm chậm đáng kể thời gian ứng dụng gửi thông báo cho bạn.
4. Vô Hiệu Hóa Quét Thiết Bị Lân Cận và Bluetooth
Ngay cả khi bạn không sử dụng Bluetooth nhiều, một số ứng dụng vẫn có thể sử dụng tính năng quét Bluetooth để phát hiện các thiết bị lân cận và theo dõi chuyển động của bạn. Đây là một phần trong cách một số ứng dụng thu thập dữ liệu môi trường để phân tích hoặc cho các dịch vụ định vị, tiềm ẩn rủi ro về quyền riêng tư.
Để ngăn chặn việc theo dõi âm thầm này, hãy vào Cài đặt (Settings) > Vị trí (Location) > Dịch vụ vị trí (Location Services) > Quét Bluetooth (Bluetooth Scanning), và tắt nó đi.
Danh sách các mục trong menu Cài đặt Samsung
Vô hiệu hóa tính năng quét Bluetooth trong cài đặt vị trí trên điện thoại Samsung
Trong lúc thực hiện, bạn cũng nên xem xét tắt Quét Wi-Fi (Wi-Fi Scanning). Tính năng này kiểm tra các mạng Wi-Fi lân cận để cải thiện độ chính xác của vị trí, thông báo cho bạn về các mạng Wi-Fi mở gần đó, và tự động bật lại Wi-Fi khi bạn đến một mạng đáng tin cậy (như mạng gia đình của bạn). Các cài đặt này giúp ứng dụng cải thiện độ chính xác vị trí, nhưng chúng cũng khiến bạn dễ bị theo dõi thụ động.
5. Tắt Cá Nhân Hóa Quảng Cáo
Theo dõi quảng cáo có thể không phải là một sự xâm phạm quyền riêng tư rõ ràng như truy cập camera hay vị trí, nhưng đó là một trong những cách phổ biến nhất để các ứng dụng thu thập dữ liệu về bạn. Nhiều ứng dụng và dịch vụ xây dựng một hồ sơ dựa trên hành vi của bạn, bao gồm những gì bạn tìm kiếm, ứng dụng nào bạn sử dụng, và thậm chí cả thời gian bạn sử dụng chúng. Tất cả những thông tin này được dùng để phân phối quảng cáo mục tiêu.
Nếu điều đó nghe có vẻ xâm phạm, bạn có thể tắt quảng cáo được cá nhân hóa và xóa ID quảng cáo của mình. Hãy vào Cài đặt (Settings) > Google > Tất cả dịch vụ (All services) > Quảng cáo (Ads) > Xóa ID quảng cáo (Delete advertising ID), sau đó chạm vào Xóa ID quảng cáo một lần nữa để xác nhận.
Xóa ID quảng cáo Google trên điện thoại Android
Tắt tính năng này sẽ không làm giảm số lượng quảng cáo bạn thấy, nhưng nó sẽ ngăn các ứng dụng và trang web sử dụng hoạt động của bạn để cá nhân hóa chúng. Bạn vẫn sẽ thấy quảng cáo, nhưng chúng sẽ không được liên kết với hành vi hoặc sở thích của bạn.
Nếu bạn vẫn muốn xem quảng cáo được cá nhân hóa nhưng muốn có một khởi đầu mới, bạn cũng có thể đặt lại ID quảng cáo của mình từ cùng menu này.
6. Đưa Các Ứng Dụng Không Dùng Đến Vào Chế Độ Ngủ Sâu
Theo thời gian, bạn có thể đã tải xuống một số ứng dụng mà sau này bạn không còn sử dụng. Nhưng các ứng dụng không nhất thiết phải trở nên không hoạt động, ngay cả khi bạn đã quên chúng. Nhiều ứng dụng vẫn tiếp tục chạy trong nền, âm thầm sử dụng các quyền mà bạn đã cấp từ lâu.
Để ngăn các ứng dụng này hoạt động “ngầm”, hãy vào Cài đặt (Settings) > Pin (Battery) > Giới hạn sử dụng nền (Background usage limits), sau đó bật công tắc Đưa ứng dụng không dùng đến vào chế độ ngủ (Put unused apps to sleep). Bạn cũng sẽ nhận thấy ba danh mục bên dưới:
- Ứng dụng đang ngủ (Sleeping apps) vẫn chạy thỉnh thoảng trong nền.
- Ứng dụng ngủ sâu (Deep sleeping apps) hoàn toàn không hoạt động trừ khi bạn mở chúng.
- Không bao giờ tự động ngủ (Never auto sleeping apps) là những ứng dụng được loại trừ hoàn toàn khỏi cài đặt chế độ ngủ.
Menu cài đặt pin trên điện thoại Samsung S25 Ultra
Bật tính năng "Đưa ứng dụng không dùng đến vào chế độ ngủ" trên Android
Để kiểm soát chặt chẽ hơn, hãy chạm vào Ứng dụng ngủ sâu, nhấn vào biểu tượng dấu cộng (+), và thêm bất kỳ ứng dụng nào bạn hiếm khi sử dụng. Sau khi được thêm, các ứng dụng này sẽ không gửi thông báo, không làm mới trong nền, hoặc làm bất cứ điều gì trừ khi bạn khởi chạy chúng thủ công.
Giờ đây bạn đã biết cách kiểm soát quyền riêng tư và tăng cường bảo mật Android. Hãy dành một chút thời gian để thiết lập lại điện thoại Android của bạn để các ứng dụng mới không có quyền truy cập rộng rãi vào dữ liệu cá nhân. Quyền riêng tư của bạn xứng đáng được bảo vệ tốt hơn là chỉ dựa vào các cài đặt mặc định. Với vài điều chỉnh quyền riêng tư từ sớm, bạn có thể ngăn các ứng dụng lấy nhiều hơn những gì chúng cần trước khi bạn bắt đầu sử dụng chúng.
